نفی جهت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تنزیه
خداوند از جهت داشتن، از
صفات سلبی خداوند است.
یعنی چنین نیست که خداوند از نظر مادی در جهت خاصی- مانند
آسمان یا
قبله - قرار یافته باشد. «جهت» از صفات
جسم است و خداوند، جسم نیست. (
نفی جسمانیت از خدا)
قرآن کریم از سعه وجودی خدا
و قیومیت او
خبر میدهد و میفرماید: «هر سوی که رو کنید، وجه خداوند است.»
موجود بودن خداوند در همه جهات، به دلیل بسیط بودن
ذات الهی، به معنای اشغال مکانی نیست؛ بلکه به معنای برتری و تنزیه از جهت و مکان است. حضور او در سراسر
عالم جسمانی و مادی - که از اجسام گوناگون پر است- آن گاه صادق است که موجودی غیر جسمانی باشد
اینکه
مسلمانان هنگام
عبادت رو به سوی قبله میکنند، بدان معنا نیست که خداوند در این مکان و جهت جغرافیایی جا گرفته است؛ بلکه حکمتها و فلسفههایی دیگر دارد؛ مانند یگانگی ظاهری و باطنی افراد
جامعه مؤمنین. از میان فرق اسلامی،
مجسمه برخلاف دیگر مسلمانان معتقدند که خداوند در جهتی خاص جای گرفته است و
کرامیه بر این باورند که همواره در بالا جای دارد
«نفی جهت» موضوعی کلامی و فلسفی است و در دانش
کلام اسلامی و
فلسفه اسلامی بدان میپردازند.
فرهنگ شیعه، ج۱، ص۴۵۰، برگرفته از مقاله «نفی جهت».