• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نهم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَهَم (به فتح نون و هاء) از واژگان نهج البلاغه (مثل عقل) به معنای گرسنگى و افراط در شهوت طعام است. از این لفظ دو مورد در نهج‌ البلاغه آمده است.



نَهَم: به معنای گرسنگى و افراط در شهوت طعام است.


حضرت علی (علیه‌السلام) چنان‌که فرمايد: «مَنْهُومَانِ لاَ يَشْعَبَانِ طَالِبُ عِلْم وَ طَالِبُ دُنْيَا» «دو نفر گرسنه سير نمى‌شوند، طالب علم و طالب دنيا.» (شرح‌های حکمت: )و نيز در حامل علم پيدا نكردن فرمود: «هَا إِنَّ ها هُنَا لَعِلْماً جَمّاً (وَ أَشَارَ إِلى صَدره) لَوْ أَصَبْتُ لَهُ حَمَلَةً بَلَى أَصَبْتُ لَقِناً غَيْرَ مَأْمُون عَلَيْهِ.... أَوْ مَنْهُوماً بِالَّلذَّةِ سَلِسَ الْقِيَادِ للشَّهْوَةِ» يعنى «در سينه من دانشى است انباشته و متراكم، ای كاش براى آن حاملانى پيدا مى‌كردم، بلى پيدا كردم آدم زودفهمى كه ايمن نيست يا آدمى كه مفرط است در شهوت طعام و لذّت و به آسانى تسليم شهوت مى‌شود.» (شرح‌های حکمت: )


این کلمه فقط دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۷۳.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۱۸۲.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۸۸، حکمت ۴۴۷.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۶۱، حکمت ۴۵۷.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۵۶، حکمت ۴۵۷.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۹، حکمت ۴۵۷.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۸۸.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۸۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۵، ص۵۹۸.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۴۰.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۱۷۴.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۰۹، حکمت ۱۳۹.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۸۷، حکمت ۱۴۷.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۹۶، حکمت ۱۴۷.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۱، حکمت ۱۴۷.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۴۴.    
۱۷. ابن میثم بحرانی ت محمدی مقدم و نوایی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۴۸.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۳، ص۲۰۰.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۲۲۵.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۴۶.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۸۸، حکمت ۴۴۷.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۰۹، حکمت ۱۳۹.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نهم»، ج۲، ص۱۰۷۳.    






جعبه ابزار