نهک (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَهْک (به فتح نون و سکون هاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
غلبه، ضعيف كردن و استيفاء همه شى‌ء است.
اِنْتَهاک به معنای اهانت و اضعاف است.
مواردى از آن در
نهج البلاغه آمده است.
نَهْک:
(مثل عقل) به معنای غلبه، ضعيف كردن و استيفاء همه شى‌ء است.
اِنْتَهاک به معنای اهانت و اضعاف است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) آن‌گاه كه در
صفین اختلاف در ميان يارانش به وجود آمده فرمود:
«إِنَّهُ لَمْ يَزَلْ أَمْري مَعَكُمْ عَلَى ما أُحِبُّ، حَتَّى نَهَكَتْكُمُ الْحَرْبُ، وَ قَدْ، وَ اللهِ أَخَذَتْ مِنْكُمْ وَ تَرَكَتْ، وَ هِيَ لِعَدُوِّكُمْ أَنْهَكُ» «كار من با شما مطابق ميل من بود تا اين كه:
جنگ ضعيف و ناتوانتان كرد، به خدا قسم جنگ كه بعضى از شما را گرفت و بعضى را رها كرد، آن نسبت به دشمن‌تان ضعيف كننده‌تر است.»
(شرح‌های خطبه:
)
حضرت فرموده:
«إِنَّ اللهَ .... وَ حَدَّ لَكُمْ حُدُوداً فَلاَ تَعْتَدُوها، وَ نَهاكُمْ عَنْ أَشْياءَ فَلاَ تَنْتَهِكُوها» «
خداوند براى شما حدودى معيّن كرده، از آن‌ها تجاوز نكنيد و از چيزهایى نهى كرده آن‌ها را اهانت نكنيد، حرمت آن‌ها را نشكنيد.»
(شرح‌های حکمت:
)
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره مردگان فرموده:
«قَدْ هَتَكَتِ الْهَوَامُّ جِلْدَتَهُ، وَ أَبْلَتِ النَّواهِكُ جِدَّتَهُ، وَ عَفَتِ الْعَواصِفُ آثارَهُ» «مارها و حشرات زمين، پوستش را قطع كرده و پوسانندگان تازه او را پوسانيده و بادهاى شديد، آثارش را محو كرده است.»
(شرح‌های خطبه:
)
نواهک جمع ناهكه و آن چيزى است كه بدن را كهنه مى‌كند و مى‌پوساند، گويند
«نَهَك الثوبَ: لبسهُ حتى خلق» حضزت می‌فرماید:
«وَ مَنْهَكَةٌ لِلدِّينِ» «از بین‌برنده دين و تضعيف كننده آن است.»
(شرح‌های نامه:
)
مواردى از آن در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نهک»، ج۲، ص۱۰۷۲.
