• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نکاح

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف







(مصدر نکح ینکح بر وزن ضرب یضرب می‌باشد
[۱] لسان العرب، ماده «نکح».
[۲] مجمع البحرین، ص۲۰۰.
).
نکاح در لغت بنابر مشهور به معنی وطی است. پس استعمال آن در عقد و تزویج مجاز خواهد بود. و به قول بعضی حقیقت در عقد است از جهت کثرت استعمال آن در عقد.
و به قول برخی دیگر نکاح مشترک بین هر دو معنی است زیرا در هر دو استعمال شده و اصل در استعمال حقیقت است. و جمعی نیز گفته اند که نکاح در اصل به معنی التقاء است. گفته می‌شود «تناکح الجبلان اذا التقیا».
[۳] جواهر الکلام، ج نکاح، ص۲.

و یا به معنی ضم و انضمام است گفته می‌شود: «تناکحت الاشجار: اذا انضم بعضها الی بعض»
[۴] المصباح المنیر، ج۲، ص۱۷۲.
[۵] تعریفات (جرجانی)، ص۲۲۵.
[۶] مغنی المحتاج، ج۳، ص۱۲۳.
یعنی هرگاه درختان بهم پیوسته باشند.
و یا به معنی اختلاط است. گفته می‌شود: «نکح المطر الارض اذا اختلط بترابها» یعنی هرگاه باران با خاک زمین آمیخته گردد.
[۷] المصباح المنیر، ج۲، ص۱۷۲.
[۸] جواهر الکلام، ج نکاح، ص۲.
بنابراین هم در عقد و هم در وطی مجاز است زیرا مأخوذ از معنی دیگر است.
در تأیید این قول گفته می‌شود که هیچ یک از دو معنی از لفظ نکاح فهمیده نمی شود مگر به قرینه و قرینه علامت مجاز است.
[۹] جواهر الکلام، ج نکاح، ص۲.

و از ابی علی فارسی منقول است که هرگاه گفته شود «نکح فلان فلانۀ أوبنت فلان» غرض عقد و تزویج است. و چون گفته شود «نکح امرأته أو زوجته» غرض جماع و وطی می‌باشد.
[۱۰] شرح زرقانی (برموطا)، ج۳، ص۱۲۴.

بالجمله چنانکه گفتیم مشهور آن است که نکاح در لغت حقیقت در وطی است. و نیز مشهور آن است که در شرع حقیقت در عقد است.
[۱۱] جواهر الکلام، ج نکاح، ص۲.
پس می‌توان گفت: نکاح عقدی است که متضمن اباحه وطی باشد.
[۱۲] مغنی المحتاج، ج۳، ص۱۲۳.

و یا عقدی است که مورد آن تملیک منفعت بضع است.
[۱۳] تعریفات (جرجانی)، ص۲۲۰.



 
۱. لسان العرب، ماده «نکح».
۲. مجمع البحرین، ص۲۰۰.
۳. جواهر الکلام، ج نکاح، ص۲.
۴. المصباح المنیر، ج۲، ص۱۷۲.
۵. تعریفات (جرجانی)، ص۲۲۵.
۶. مغنی المحتاج، ج۳، ص۱۲۳.
۷. المصباح المنیر، ج۲، ص۱۷۲.
۸. جواهر الکلام، ج نکاح، ص۲.
۹. جواهر الکلام، ج نکاح، ص۲.
۱۰. شرح زرقانی (برموطا)، ج۳، ص۱۲۴.
۱۱. جواهر الکلام، ج نکاح، ص۲.
۱۲. مغنی المحتاج، ج۳، ص۱۲۳.
۱۳. تعریفات (جرجانی)، ص۲۲۰.




جابری عرب‌لو، محسن، فرهنگ فقه اصطلاحات اسلامی، ص۱۷۴-۱۷۵.



جعبه ابزار