نکص (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَکْص (به فتح نون و سكون كاف) از
واژگان قرآن کریم به معنای آنست که بر دو پاشنه خویش برگشت. نکص اگر با «عن» باشد به معنی
امتناع و خودداری است، «نکص عن الامر»، یعنی خودداری کرد و اگر با «علی» باشد به معنی
رجوع است، «نَکَصَ عَلی عَقِبَیْهِ»، به قهقری برگشت یا از خیری که در آن بود برگشت.
نَکْص:
معنی تحت اللفظی آنست که بر دو پاشنه خویش برگشت. نکص اگر با «عن» باشد به معنی
امتناع و خودداری است، «نکص عن الامر» یعنی خودداری کرد و اگر با «علی» باشد به معنی
رجوع است «نَکَصَ عَلی عَقِبَیْهِ» به قهقری برگشت یا از خیری که در آن بود برگشت.
(فَلَمَّا تَراءَتِ الْفِئَتانِ نَکَصَ عَلی عَقِبَیْهِ وَ قالَ اِنِّی بَرِی‌ءٌ مِنْکُمْ) «چون دو گروه یکدیگر را دیدند به
عقب برگشت و گفت: من از شما بیزارم».
(قَدْ کانَتْ آیاتِی تُتْلی عَلَیْکُمْ فَکُنْتُمْ عَلی اَعْقابِکُمْ تَنْکِصُونَ) «
آیات من به شما خوانده می‌شد، از آنها اعراض کرده و به عقب برمی‌گشتید».
این لفظ فقط دو بار در
قرآن مجید آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "نکص"، ج۷، ص۱۱۱.
