وضع عام موضوع‌له عام خام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وضع عام موضوع له عام، به تصوّر معناى كلى و وضع لفظ براى همان معناى كلى اطلاق می‌شود و در علم اصول فقه کاربرد دارد.
يكى از اقسام وضع به لحاظ تصور معنا، وضع عام و موضوع له عام است كه واضع هنگام وضع، يك معناى كلى را تصور نموده و لفظ را هم براى همان معناى كلى وضع می‌كند نه براى مصاديق آن، مانند: وضع اسماى اجناس (انسان)، كه واضع، در ابتدا معناى كلى حيوان ناطق را تصور نموده و لفظ انسان را بر آن قرار می‌دهد، زيرا وقتى گفته شود انسان، مقصود فرد خاصى از بشر نيست، بلكه اين لفظ بر كليه افراد انسان دلالت می‌كند. به بيان ديگر، هر گاه هم معناى تصور شده كلى و هم لفظ دلالت كننده بر آن كلى باشد، وضع عام و موضوع له نيز عام است.(۱)(۲)(۳)(۴)(۵)(۶)(۷)(۸)
در امكان و تحقق اين نوع وضع، اختلافى ميان اصوليون نيست.
(۱) مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۲۱.
(۲) خويى، ابوالقاسم، محاضرات فى اصول الفقه، ج۱، ص۴۹.
(۳) محمدى، على، شرح اصول فقه، ج۱، ص۳۳.
(۴) آخوند خراسانى، محمد كاظم بن حسين، كفاية الاصول، ص۲۵-۲۴.
(۵) ولايى، عيسى، فرهنگ تشريحى اصطلاحات اصول، ص۳۷۵.
(۶) مكارم شيرازى، ناصر، انوار الاصول، ج۱، ص۳۶.
(۷) مشكينى، على، تحرير المعالم، ص۲۶-۲۵.
(۸) مشكينى، على، اصطلاحات الاصول، ص۲۸۸.
