• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کدی (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: عناوین مفردات نهج البلاغه (جلد ۲).

كُدَی (به ضّم کاف و فتح دال) از واژگان نهج البلاغه به معنای حبس كردن و مانع شدن است. اِكْداء (به کسر الف و سکون کاف) به معنی بخل كردن است. این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


كُدَی
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۹۷.    
[۲] طريحي، فخرالدين، مجمع البحرين، ت-الحسینی، ج۱، ص۳۵۶.    
[۳] راغب اصفهاني، حسین، المفردات، دار القلم، ص۷۰۴.    
به معنای حبس كردن و مانع شدن است. «كداه كديا: حبسه»
[۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد في فصح العربيه و الشوارد، ج۴، ص۵۲۹.    
اِكْداء به معنی بخل كردن است.

حضرت علی (علیه‌السلام) در حكمت ۳۶۷ فرموده: «وَ إِنَّمَا يَنْظُرُ الْمُؤْمِنُ إِلَى الدُّنْيَا بَعَيْنِ الاْعْتِبَارِ... إِنْ قِيلَ أَثْرى قِيلَ أَكْدَى»
[۵] السيد الشريف الرضي، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۶۷، حکمت ۳۵۷.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۲۴۰، حکمت ۳۶۷.    
[۷] صبحي صالح، نهج البلاغه، ص۵۳۹، حکمت ۳۶۷.    
[۸] ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۸۵.    
كديه در اينجا ظاهرا به معنى فقر است، يعنى اگر گفته شود ثروتمند شد بعد گفته مى‌شود كه فقير گرديد. (ولى انسان مؤمن به دنيا با چشم عبرت مى‌نگرد. هرگاه گفته شود فلانى توانگر شد مى‌گويد: بى خير و بى نوا گرديد.)
[۹] مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۸۲۷، حکمت ۳۶۷.    

و نيز فرموده: «الْحَمْدُ للهِ الَّذِي لاَ يَفِرُهُ الْمَنْعُ وَ الْجُمُودُ وَ لاَ يُكْدِيهِ الاِْعْطَاءُ وَ الْجُودُ»
[۱۰] السيد الشريف الرضي، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۸۰، خطبه ۹۰.    
[۱۱] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۱۵۹، خطبه ۸۹.    
[۱۲] صبحي صالح، نهج البلاغه، ص۱۲۴، خطبه ۹۱.    
[۱۳] ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۹۸.    
«حمد خداى را كه بخل و اشدّ بخل بر او نمى‌افزايد و عطا وجود او را فقير نمى‌كند «يفر» از وفور و فراوانى است».

این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.
[۱۴] السيد الشريف الرضي، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۸۰، خطبه ۹۰.    
[۱۵] السيد الشريف الرضي، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۶۷، حکمت ۳۵۷.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۹۷.    
۲. ↑ طريحي، فخرالدين، مجمع البحرين، ت-الحسینی، ج۱، ص۳۵۶.    
۳. ↑ راغب اصفهاني، حسین، المفردات، دار القلم، ص۷۰۴.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد في فصح العربيه و الشوارد، ج۴، ص۵۲۹.    
۵. ↑ السيد الشريف الرضي، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۶۷، حکمت ۳۵۷.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۲۴۰، حکمت ۳۶۷.    
۷. ↑ صبحي صالح، نهج البلاغه، ص۵۳۹، حکمت ۳۶۷.    
۸. ↑ ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۸۵.    
۹. ↑ مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۸۲۷، حکمت ۳۶۷.    
۱۰. ↑ السيد الشريف الرضي، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۸۰، خطبه ۹۰.    
۱۱. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۱۵۹، خطبه ۸۹.    
۱۲. ↑ صبحي صالح، نهج البلاغه، ص۱۲۴، خطبه ۹۱.    
۱۳. ↑ ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۹۸.    
۱۴. ↑ السيد الشريف الرضي، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۸۰، خطبه ۹۰.    
۱۵. ↑ السيد الشريف الرضي، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۶۷، حکمت ۳۵۷.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «کدی»، ج۲، ص۸۹۷.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 357 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 90 نهج البلاغه
جعبه ابزار