• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کلمات مترادف قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



به کلمات هم معنا در قرآن ، کلمات مترادف قرآن گفته می شود.



در اصطلاح ادبیات عرب ، به دو لفظ یا بیشتر که از نظر وضع اصلی یک معنا دارند « ترادف » می‌گویند؛ مانند: اسد و لیث؛ قعد و جلس؛ نعم و اجل. بنابراین به کلمات هم معنا مترادف می‌گویند.


زرکشی در کتاب البرهان فی علوم القرآن کلماتی را که به گمان برخی، کلمات مترادف قرآن به شمار می‌آیند بررسی کرده و معتقد است این‌ها مترادف نیستند؛ چون مترادف باید بتواند به جای کلمه هم معنای خود به کار رود؛ در حالی که کلمات مورد بحث در قرآن به جای یکدیگر به کار نمی‌روند و معنای یکدیگر را افاده نمی‌کنند؛

۲.۱ - مثال

مانند: «خوف» و «خشیت» که از نظر لغویان مترادفند؛ اما به اعتقاد زرکشی « خشیت » بالاتر از « خوف » است و به «خوف شدید» خشیت می‌گویند؛ لذا در آیه ذیل «خشیت» درباره « خداوند » و «خوف» درباره «حساب قیامت » به کار رفته است: (ویخشون ربهم ویخافون سوء الحساب).


کلمات مترادف دیگر عبارتند از: شح و بخل؛ غبطه و منافسه؛ سبیل و طریق؛ جاء و اتی؛ خطف و تخطف؛ مد و امد؛ عمل و فعل؛ تمام و کمال؛ اعطاء و اتیان؛ ….
[۳] بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۳۳۱.



۱. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۴، ص۷۸.    
۲. رعد/سوره۱۳، آیه۲۱.    .
۳. بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۳۳۱.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «کلمات مترادف قرآن».    



جعبه ابزار