• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کوکب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




كَوْكَب (به فتح کاف و سکون واو) از واژگان نهج البلاغه به معنای ستاره است. این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



كَوْكَب به معنای ستاره است. جمع آن كواكب است.


حضرت علی (علیه‌السلام) در پيشامدهاى ناشكرى يارانش و اينكه ظالمان را بر خود مسلّط خواهند كرد فرموده است: «وَ ايْمُ اللهِ لَوْ فَرَّقُوكُمْ تَحْتَ كُلِّ كَوْكَب لَجَمَعَكُمُ اللهُ لِشَرِّ يَوْم لَهُمْ» ابن میثم در معنى آن فرموده: «به خدا قسم اگر بنى اميه شما را براى خلاص شدن از عذاب زير هر ستاره‌اى پراكنده گرداند، باز خدا شما را براى شرّ و عذاب روز (خلافت) آنها جمع خواهد كرد.» (شرح‌های خطبه: ) محمد عبده آن‌را به طور «قيل» آورده است و خود گويد: شما براى كوبيدن ظالمان جمع خواهيد شد و آن‌ها قدرت‌ پراكنده كردن شما را نخواهند داشت ولى اين بر خلاف ظاهر است.
وقتى كه روز بصره جنازه طلحه و عبد الرحمن بن عتّاب را ديد فرمود: «أَمَا وَاللهِ لَقَدْ كَنْتُ أَكْرَهُ أَنْ تَكُونَ قُرَيْشٌ قَتْلَى تَحْتَ بُطُونِ الْكَوَاكِبِ... لَقَدْ أَتْلَعُوا أَعْنَاقَهُمْ إِلَى أَمْر لَمْ يَكُونُوا أَهْلَهُ فَوُقِصُوا دوُنَهُ» «به خدا قسم خوش نداشتم كه قريش زير تابش ستارگان اين طور مقتول بيافتند، گردن‌هاى خود را براى خلافتى كه اهلش نبودند دراز كردند و قبل از رسيدن به آن گردن‌هايشان شكسته و خرد شد.» (شرح‌های خطبه: )


این کلمه سه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۲۱.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۱۶۲.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۳۸، خطبه ۱۰۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۰۵، خطبه ۱۰۴.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۴، خطبه ۱۰۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۲۷، خطبه ۱۰۶.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۲.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۲.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۴۹۵.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۷۳.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۷۶.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۳، خطبه ۲۱۸.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۲۹، خطبه ۲۱۴.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۷، خطبه ۲۱۹.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۲۷، خطبه ۲۱۹.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۷.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۸.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۲۹۱.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۱۸۶.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۲۳.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۳۸، خطبه ۱۰۵.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۳، خطبه ۲۱۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «کوکب»، ج۲، ص۹۲۱.    






جعبه ابزار