۴. خنده کم و گریه زیاد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عنوان موضوع اصلي: قرآن
عنوان موضوع فرعي اول: پرسش و پاسخ
عنوان موضوع فرعي دوم: معارف قرآن
زبان: فارسي
نام خانوادگي نويسنده: آيت الله مكارم شيرازى و آيت الله سبحانى
عنوان مقاله: خنده كم و گريه زياد
چكيده مقاله: متن مقاله: پرسش
آيا بايد كم خنديد و زياد گريست؟
منظور از آيه فليضحكوا قليلا و ليبكوا كثيرا
[۱] چيست؛ آيا مفهومش اين است كه خداوند در اين آيه به مردم دستور مى‌دهد كم بخندند و زياد گريه كنند، با آن كه گريه زياد داراى ضررهايى است كه مسلما شارع مقدس اسلام به آن راضى نيست و از طرفى خنده موجب نشاط و مفرح جسم و روح است چرا از آن جلوگيرى به عمل آيد؟
پاسخ
كسانى كه آيه شريفه را چنين معنى كرده‌اند در حقيقت توجه به صدر و ذيل آن نكرده‌اند، آيه مزبور در سوره «توبه» در ضمن آياتى است كه درباره منافقان و متخلفان از دستور جهاد اسلامى گفتگو مى‌كند و پيش از آن اين آيه است:
«فرح المخلفون بمقعدهم خلاف رسول اللَّه و كرهوا ان يجاهدوا باموالهم و انفسهم فى سبيل اللَّه و قالوا لاتنفروا فى الحر قل نار جهنم اشد حرا لو كانوا يفقهون؛ بازماندگان «از جنگ تبوك،» از مخالفت با رسول خدا خوشحال شدند؛ و كراهت داشتند كه با اموال و جانهاى خود را در راه خدا جهاد كنند و (به يكديگر و به مؤمنان) گفتند: در اين گرما، (به سوى ميدان) حركت نكنيد! (به آنان) بگو: آتش دوزخ از اين هم گرمتر است اگر مى‌دانستيد!» بلافاصله بعد از اين آيه مى‌فرمايد: «فليضحكوا قليلا و ليبكوا كثيرا جزاء بما كانوا يكسبون؛ از اين رو آنها بايد كمتر بخندند و بسيار بگريند (چرا كه آتش جهنم در انتظارشان است) اين، جزاى كارهايى است كه انجام مى‌دادند!»
خلاصه، ذيل آيه و آيات قبل و بعد آن و همچنين شروع جمله «فليضحكوا» با كلمه «فاء» كه براى تفريع است، همگى بخوبى روشن مى‌سازد كه آيه، مربوط به وضع منافقان و متخلفان از دستور جهاد است و به هيچ وجه امر و دستورى در اين آيه به عموم مردم وجود ندارد و اين كه در ذيل آيه فرموده: «اين عمل - گريه بسيار و خنده كم - براى كيفر كارهاى آنهاست» اشاره به اين است كه اگر آنها بدانند چه مجازاتهايى در پيش دارند، گريه بسيار و خنده كمتر خواهند كرد و از غم و اندوه، آنى راحت نخواهند شد.
[۲] . توبه، آيه ۸۲.
منابع: پاسخ به پرسش هاى مذهبى , ص: ۵۶۸
پيوند مرتبط: تاريخ بارگذاري: ۱۳۸۹/۰۸/۱۷
