• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن سلطان عنوی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن سلطان عنوی


محمد بن سلطان عنوی (۳۹۴ ـ ۴۷۳ هـ.ق) از شاعران برجسته شام در قرن پنجم (هجری هجری) بود.
وی در حدیث از دایی خود بهره برد و شاگردانی چون ابن خیاط داشت.
شعرهایش، به‌ویژه در مدح امرای شام مانند بنی‌مرداس و حمدانیان، در دیوانی گرد آمده‌اند.
مشهورترین اثر او «قصیده لامیه» در مدح سابق بن محمود است.
ایشان در سال ۴۷۳ (هجری قمری) در حلب وفات نمود.


ابوالفتیان محمد بن سلطان بن محمد بن حیوس عنوی دمشقی، ملقب به ابن حیوس
[۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
[۲] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۰۱.    
[۳] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.    
[۴] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۱۲.    
[۵] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    
[۶] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۸۷.    
[۷] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    
[۸] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۶۵.    
در سال ۳۹۴ (هجری قمری)
[۹] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
[۱۰] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۰۱.    
در دمشق متولد شد.
[۱۱] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات،ج۳، ص۱۰۱.    
[۱۲] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    



ابوالفتیان از دایی خود ابونصر بن جندی حدیث شنید.
[۱۳] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    



از محمد بن سلطان راویانی چون خطیب، قاضی یحیی بن علی قرشی و ابومحمد بن سمرقندی از او بهره بردند.
[۱۴] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    

از شاگردان مشهور او می‌توان به ابوعبداللّه احمد بن محمد معروف به ابن خیاط شاعر اشاره کرد.
[۱۵] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۹.    



ابوالفتیان از بزرگان شعرای شام بود.
[۱۶] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    
[۱۷] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۸۷.    
[۱۸] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    
در سال ۴۶۷ (هجری قمری) در حلب به قبیله بنی‌مرداس پیوست و قصایدی را در آن‌جا سرود.
او با امیرجلال الدّوله و ابومظفر نصربن محمد بن شبیل الدّوله نصر بن صالح بن مرداس کلابی مصاحبت داشت.
[۱۹] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.    

وی با اشعار خویش صاحب بن عباد و دیگران را می‌ستود.

ابن حیوس شعرهایی سروده که شامل:
• شعر قصیده لامیه را سرود. از محاسن او شعر قصیده لامیه است. در مدح ابوالفضائل سابق بن محمود برادر نصر بن محمود بود.
[۲۰] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۸۸.    

• دیوان شعر که شامل مدایح رؤسا، امرای سوریه و به ویژه حمدانیین و بنی‌مرداس است.
[۲۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
[۲۲] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.    
[۲۳] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۱۲.    
[۲۴] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    
[۲۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۶۵.    

• قصیده‌ای مشهور هم در مرگ امیرمحمود بن شبل‌الدوله دارد.
[۲۶] بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۵، ص۴۸.
[۲۷] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.    
[۲۸] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    


ابن حیوس در سال ۴۷۳ (هجری قمری) و در حلب وفات نمود.
[۲۹] ابن خلكان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.
[۳۰] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
[۳۱] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات،، ج۳، ص۱۰۱.    
[۳۲] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۱۲.    
[۳۳] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    
[۳۴] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۶۵.    

(دیگر منابع:
[۳۵] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۲۶۲.    
[۳۶] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۱۲.    
[۳۷] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    
[۳۸] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۸۷.    
[۳۹] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    
[۴۰] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۶۵.    
)


۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
۲. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۰۱.    
۳. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.    
۴. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۱۲.    
۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    
۶. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۸۷.    
۷. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    
۸. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۶۵.    
۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
۱۰. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۱۰۱.    
۱۱. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات،ج۳، ص۱۰۱.    
۱۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
۱۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    
۱۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
۱۵. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۹.    
۱۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    
۱۷. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۸۷.    
۱۸. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    
۱۹. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.    
۲۰. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۸۸.    
۲۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
۲۲. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.    
۲۳. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۱۲.    
۲۴. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    
۲۵. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۶۵.    
۲۶. ↑ بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۵، ص۴۸.
۲۷. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.    
۲۸. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    
۲۹. ↑ ابن خلكان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۳۸.
۳۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۴۱۳.    
۳۱. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات،، ج۳، ص۱۰۱.    
۳۲. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۱۲.    
۳۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    
۳۴. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۶۵.    
۳۵. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۲۶۲.    
۳۶. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۱۲.    
۳۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۲.    
۳۸. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۸۷.    
۳۹. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۷۸.    
۴۰. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۷۶۵.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن سلطان عنوی»، ج۳، ص۳۵۱.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 473 (قمری) | زادگان سال 394 (قمری) | شاعران قرن 5 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار