• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمّد بن هبة الله بندنیجی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن هبة الله بندنیجی


محمد بن هبة الله بندنیجی (۴۰۷ ـ ۴۹۵ هـ.ق) اهل بندنیجین عراق بود و نابینا به دنیا آمد.
او از استادانی چون ابواسحاق شیرازی حدیث و فقه آموخت و از شاگردان برجسته او بود.
وی شاعر، فقیه، مفتی و مدرس شافعی مذهب بود و ۴۰ سال در مکه به تدریس و فتوا پرداخت.
از آثار او المعتمد فی الفقه و الجامع فی الفروعاست.
ایشان در سال ۴۹۵ (هجری قمری) در مکه یا یمن درگذشت.


ابونصر محمد بن هبه الله بن ثابت بندیجی
[۱] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
[۲] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
[۳] صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
[۴] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۲.    
[۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
[۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
[۷] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
اهل بَنْدنَیْجین (از شهرهای عراق) بود و در سال ۴۰۷ (هجری قمری) در آن‌جا به دنیا آمد.
[۸] اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۱۰۰.
[۹] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
[۱۰] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
[۱۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
وی مردی نابینا بود.
[۱۲] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۷۸.    
[۱۳] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
[۱۴] صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
[۱۵] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    

وی شاعر،
[۱۶] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۲.    
فاضل، ادیب، فقیه، مفتی، راوی حدیث و مدرس به شمار می‌آمد.
[۱۷] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    

وی در سال ۴۵۵ (هجری قمری) به مکه رفت و مدت چهل سال سکونت در آن‌جا به عبادت، فتوا، تدریس و نقل حدیث پرداخت.
[۱۸] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
[۱۹] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۲.    
[۲۰] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
[۲۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
او شافعی مذهب بود.
[۲۲] سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۲۰۷.    
[۲۳] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
[۲۴] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
[۲۵] صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
[۲۶] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
[۲۷] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
[۲۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    



بندنیجی از استادان بغداد همچون شیخ ابواسحاق شیرازی،
[۲۹] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۲، ص۳۳۸.    
[۳۰] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
[۳۱] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
[۳۲] صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
[۳۳] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۲.    
[۳۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
[۳۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
ابومحمد جوهری و دیگران حدیث و فقه آموخت و از شاگردان برجسته ابواسحاق شیرازی شمرده می‌شد.
[۳۶] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۲۴.    

نزد استاد خود شیخ ابواسحاق شیرازی دارای قدر و منزلتی خاص بود، به گونه‌ای که استادش به وی تبرک می‌جست.
[۳۷] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۲، ص۳۳۸.    
[۳۸] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    



ابونصر بزرگانی چون ابونصر احمد بن محمد طوسی،
[۳۹] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۷۸.    
ابوسعد احمد بن محمد بغدادی و جمعی دیگر از شاگردانش به شمار می‌آمدند.
[۴۰] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۲۴.    



محمد تألیفاتی داشته که عبارتند از:
• المعتمد فی الفقه؛
[۴۱] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
[۴۲] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
[۴۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
[۴۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
که در حجاز و یمن شهرت داشت.
[۴۵] اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۱۰۰.

• کتاب الجامع فی الفروع.
[۴۶] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۵۷۵.    
[۴۷] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
[۴۸] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
[۴۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    



محمد بن هبة الله در سال ۴۹۵ (هجری قمری)
[۵۰] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۲۵.    
[۵۱] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۱.    
[۵۲] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
[۵۳] صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
[۵۴] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
[۵۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
[۵۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
[۵۷] عمر رضا کحالة، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
در مکه
[۵۸] اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۱۰۰.
[۵۹] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
[۶۰] صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
[۶۱] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
یا یمن از دنیا رفت و در شهری معروف به ذی الذَنْبَتَیْن به خاک سپرده شد.
[۶۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۳۰.    
[۶۳] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    

(دیگر منابع:
[۶۴] عمر رضا کحالة، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
[۶۵] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
[۶۶] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
[۶۷] ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
[۶۸] صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
[۶۹] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
[۷۰] ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۱.    
[۷۱] حسینی، ابوبکر بن هدایة‌الله، طبقات الشافعیه، ص۱۸۵، ۱۸۶.
[۷۲] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۵۲.
)
۱. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
۲. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
۳. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
۴. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۲.    
۵. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۷. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۸. ↑ اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۱۰۰.
۹. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
۱۰. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
۱۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۱۲. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۷۸.    
۱۳. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
۱۴. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
۱۵. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
۱۶. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۲.    
۱۷. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
۱۸. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
۱۹. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۲.    
۲۰. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۲۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۲۲. ↑ سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۲۰۷.    
۲۳. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
۲۴. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
۲۵. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
۲۶. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
۲۷. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۲۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۲۹. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۲، ص۳۳۸.    
۳۰. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
۳۱. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
۳۲. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
۳۳. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۲.    
۳۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۳۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۳۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۲۴.    
۳۷. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۲، ص۳۳۸.    
۳۸. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۰.    
۳۹. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۷۸.    
۴۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۲۴.    
۴۱. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
۴۲. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
۴۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۴۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۴۵. ↑ اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۱۰۰.
۴۶. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۵۷۵.    
۴۷. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
۴۸. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۴۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۵۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۲۵.    
۵۱. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۱.    
۵۲. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
۵۳. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
۵۴. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
۵۵. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
۵۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۵۷. ↑ عمر رضا کحالة، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۵۸. ↑ اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۱۰۰.
۵۹. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
۶۰. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
۶۱. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
۶۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۳۰.    
۶۳. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۶۴. ↑ عمر رضا کحالة، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۸۹.    
۶۵. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۶۶. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۳۳.    
۶۷. ↑ ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۲۷۳.    
۶۸. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۲۷۷.    
۶۹. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۰۴.    
۷۰. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۱۸۱.    
۷۱. ↑ حسینی، ابوبکر بن هدایة‌الله، طبقات الشافعیه، ص۱۸۵، ۱۸۶.
۷۲. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۵۲.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمّد بن هبة الله بندنیجی»، ج۳، ص۲۹۹.


رده‌های این صفحه : ادیبان شافعی قرن 5 (قمری) | درگذشتگان سال 495 (قمری) | زادگان سال 407 (قمری) | شاعران شافعی قرن 5 (قمری) | شخصیت‌های شافعی قرن 5 (قمری) | علمای شافعی قرن 5 (قمری) | علمای شافعی قرن 5 (قمری) | فقهای شافعی قرن 5 (قمری) | مؤلفان شافعی قرن 5 (قمری) | محدثان شافعی قرن 5 (قمری) | مدرسان شافعی قرن 5 (قمری) | مفتیان شافعی قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار