• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مقالات دارابی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: هجو (مقاله‌دوم)
مقالات مرتبط: مقالات دارابی.

هَجو در معانی نکوهش کردن؛ دشنام دادن؛ برشمردن عیوب و بدی‌های کسی در شعر، به کار رفته است.
از احکام آن در باب‌های تجارت و حدود سخن گفته‌اند.


هجو از «هَجا، یَهجو، هِجاءً» در لغت به معنای نکوهش کردن؛ دشنام دادن؛ برشمردن عیوب و بدی‌های کسی در شعر آمده است.
[۱] فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب‌ العین، ذیل واژۀ «هجو».    
[۲] فیومی، احمد بن محمد، المصباح‌ المنیر، ذیل واژۀ «هجو».    
[۳] زبیدی، مرتضی، تاج‌ العروس، ذیل واژۀ «هجو».    


هجو رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و نیز اهل بیت (علیهم‌السّلام) موجب کفر و ارتداد (← ارتداد) است و هجوکننده کشته می‌شود
[۴] علامه مجلسی، لوامع‌ صاحبقرانی، ج۷، ص۳۴۶.    
(← دشنام).
هجو مؤمن و دریافت دستمزد در ازای آن
[۵] ابویعلی دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز، المراسم‌ العلویة، ص۱۷۲.    
[۶] محقق حلی، المختصر النافع، ج۱، ص۱۱۷.    
[۷] علامه حلی، تذکرة‌ الفقهاء، ج۱۲، ص۱۴۴.    
[۸] شهید ثانی، مسالک‌ الافهام، ج۳، ص۱۲۷.    
و نیز گوش دادن به آن حرام؛
[۹] عاملی، سیدمحمدجواد، مفتاح‌ الکرامة، ج۱۲، ص۲۱۱.    
لیکن هجو غیر مؤمن، همچون کفار و بدعت‌گزاران، جایز است.
[۱۰] محقق کرکی، علی بن حسین، جامع‌ المقاصد، ج۴، ص۲۶.    
[۱۱] شهید ثانی، الروضة‌ البهیة، ج۳، ص۲۱۳-۲۱۴.    
[۱۲] فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف‌ اللثام، ج۱۰، ص۲۹۴.    
[۱۳] خوئی، سیدابوالقاسم، مصباح‌ الفقاهة، ج۱، ص۷۰۰.    

هجو مؤمن موجب تعزیر است و در صورتی که مصداق قذف (← قذف) باشد، حکم قذف جاری می‌شود.
[۱۴] یحیی بن سعید حلی، الجامع‌ للشرائع، ص۵۶۷.
البته احکام یاد شده برای هجو به اعتبار مفاد آن است و خصوصیتی به شعر ندارد؛ از این‌رو، دشنام دادن و عیب‌گویی مؤمن به غیر شعر نیز حرام خواهد بود..
[۱۵] فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف‌ اللثام، ج۱۰، ص۲۹۴.


۱. ↑ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب‌ العین، ذیل واژۀ «هجو».    
۲. ↑ فیومی، احمد بن محمد، المصباح‌ المنیر، ذیل واژۀ «هجو».    
۳. ↑ زبیدی، مرتضی، تاج‌ العروس، ذیل واژۀ «هجو».    
۴. ↑ علامه مجلسی، لوامع‌ صاحبقرانی، ج۷، ص۳۴۶.    
۵. ↑ ابویعلی دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز، المراسم‌ العلویة، ص۱۷۲.    
۶. ↑ محقق حلی، المختصر النافع، ج۱، ص۱۱۷.    
۷. ↑ علامه حلی، تذکرة‌ الفقهاء، ج۱۲، ص۱۴۴.    
۸. ↑ شهید ثانی، مسالک‌ الافهام، ج۳، ص۱۲۷.    
۹. ↑ عاملی، سیدمحمدجواد، مفتاح‌ الکرامة، ج۱۲، ص۲۱۱.    
۱۰. ↑ محقق کرکی، علی بن حسین، جامع‌ المقاصد، ج۴، ص۲۶.    
۱۱. ↑ شهید ثانی، الروضة‌ البهیة، ج۳، ص۲۱۳-۲۱۴.    
۱۲. ↑ فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف‌ اللثام، ج۱۰، ص۲۹۴.    
۱۳. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، مصباح‌ الفقاهة، ج۱، ص۷۰۰.    
۱۴. ↑ یحیی بن سعید حلی، الجامع‌ للشرائع، ص۵۶۷.
۱۵. ↑ فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف‌ اللثام، ج۱۰، ص۲۹۴.


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۹، ص۵۳۰.
۱:۲۹.



جعبه ابزار