• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کلید

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مُجَسَّمَه


مُجَسَّمَه سازه‌ای به شکل انسان، حیوان و جز آنها، از فلز، سنگ، چوب و مانند آن است.
از احکام آن در باب‌های صلات و تجارت سخن گفته‌اند.


برای مجسمه احکامی بیان شده است.

۱.۱ - ساختن

ساختن مجسمه جاندار؛ اعم از انسان و حیوان و دریافت مزد در ازای آن حرام و باطل است.
[۱] محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۴، ص۲۳.    
[۲] شهید ثانی، مسالک الافهام، ج۳، ص۱۲۶.    
[۳] مقدس اردبیلی، مجمع الفائدة، ج۸، ص۵۴.    
[۴] سبزواری، محمدباقر، کفایة الاحکام، ج۱، ص۴۲۷.    
[۵] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۱.    
از بعض قدما حرمت ساختن مجسمه غیر جاندار نیز نقل شده است؛ لیکن مشهور آن را جایز دانسته‌اند.
[۶] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۲-۴۳.    
ساختن مجسمه جاندار به صورت نشسته و مانند آن که عرفا تام به شمار می‌آید، حرام است.
آیا ساختن مجسمه جاندار به صورت ناقص مانند نیم تنه آن، حرام است یا نه؟ مسئله محل اختلاف است؛ لیکن ساختن بعضی اجزای آن مانند سر یا پا به تنهایی حرام نیست.
[۷] حکیم، سیدمحسن، منهاج الصالحین، ج۲، ص۱۰.    
[۸] خوئی، سیدابوالقاسم، منهاج الصالحین، ج۲، ص۶.    
[۹] گلپایگانی، سیدمحمدرضا، مجمع المسائل، ج۵، ص۳۰۴.    
[۱۰] گلپایگانی، سیدمحمدرضا، مجمع المسائل، ج۵، ص۳۰۶.    
[۱۱] تبریزی، میرزا جواد، استفتائات جدید، ج۱، ص۲۱۲.    

۱.۲ - خرید و فروش

آیا خرید و فروش مجسمه جاندار جایز و صحیح است یا نه؟ ظاهر کلام برخی قدما حرمت آن است؛
[۱۲] شیخ مفید، المقنعة، ص۵۸۷.
[۱۳] ابویعلی دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز، المراسم العلویة، ص۱۷۲.
[۱۴] شیخ طوسی، النهایة، ص۳۶۳.
[۱۵] بیهقی کیدری، محمد بن حسین، اصباح الشیعة، ص۲۴۶.
لیکن بسیاری خرید و فروش آن را جایز و صحیح دانسته‌اند.
[۱۶] حسینی عاملی، سیدجواد، مفتاح الکرامة، ج۸، ص۸۶.
[۱۷] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۴.
[۱۸] موسوی قزوینی، سیدعلی، ینابیع الاحکام، ج۵، ص۲۰۷.
[۱۹] اصفهانی، سیدابوالحسن، وسیلة النجاة، ص۳۲۱.
البته نگهداری مجسمه و استفاده از آن -حتی بنابر قول به حرمت خرید و فروش آن- جایز، اما مکروه است.
[۲۰] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۴.
[۲۱] انصاری، مرتضی، کتاب المکاسب، ج۲۱، ص۱۹۰.
[۲۲] اصفهانی، سیدابوالحسن، وسیلة النجاة، ص٣٢٢.

۱.۳ - نماز رو به مجسمه

نماز گزاردن رو به مجسمه جاندار بنابر قول مشهور، مکروه است.
[۲۳] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۸، ص۳۸۳ – ۳۸۷.

۱. ↑ محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۴، ص۲۳.    
۲. ↑ شهید ثانی، مسالک الافهام، ج۳، ص۱۲۶.    
۳. ↑ مقدس اردبیلی، مجمع الفائدة، ج۸، ص۵۴.    
۴. ↑ سبزواری، محمدباقر، کفایة الاحکام، ج۱، ص۴۲۷.    
۵. ↑ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۱.    
۶. ↑ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۲-۴۳.    
۷. ↑ حکیم، سیدمحسن، منهاج الصالحین، ج۲، ص۱۰.    
۸. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، منهاج الصالحین، ج۲، ص۶.    
۹. ↑ گلپایگانی، سیدمحمدرضا، مجمع المسائل، ج۵، ص۳۰۴.    
۱۰. ↑ گلپایگانی، سیدمحمدرضا، مجمع المسائل، ج۵، ص۳۰۶.    
۱۱. ↑ تبریزی، میرزا جواد، استفتائات جدید، ج۱، ص۲۱۲.    
۱۲. ↑ شیخ مفید، المقنعة، ص۵۸۷.
۱۳. ↑ ابویعلی دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز، المراسم العلویة، ص۱۷۲.
۱۴. ↑ شیخ طوسی، النهایة، ص۳۶۳.
۱۵. ↑ بیهقی کیدری، محمد بن حسین، اصباح الشیعة، ص۲۴۶.
۱۶. ↑ حسینی عاملی، سیدجواد، مفتاح الکرامة، ج۸، ص۸۶.
۱۷. ↑ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۴.
۱۸. ↑ موسوی قزوینی، سیدعلی، ینابیع الاحکام، ج۵، ص۲۰۷.
۱۹. ↑ اصفهانی، سیدابوالحسن، وسیلة النجاة، ص۳۲۱.
۲۰. ↑ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۴.
۲۱. ↑ انصاری، مرتضی، کتاب المکاسب، ج۲۱، ص۱۹۰.
۲۲. ↑ اصفهانی، سیدابوالحسن، وسیلة النجاة، ص٣٢٢.
۲۳. ↑ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۸، ص۳۸۳ – ۳۸۷.


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۷، ص۵۲۸.



جعبه ابزار