آب‌های عمومی (مقاله‌دوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آب‌های عمومی به آب‌های طبیعی جاری در سطح
زمین که ملک کسی نیست و همگان در بهره‌برداری از آنها یکسانند گفته می‌شود.
آب‌های عمومی: آب‌های مشترک میان همه. به آب‌های طبیعی جاری در سطح زمین که ملک کسی نیست و همگان در بهره‌برداری از آنها یکسانند (مانند دریاها، نهرهای بزرگ، چشمه‌ها و آب‌های فراهم آمده از
برف و
باران) آب‌های عمومی گفته می‌شود و از آن در باب
انفال و احیای موات سخن رفته است.
آب‌های عمومی از مشترکات است و حیازت کننده آن به قصد تملک، بلکه بنابر قول برخی، بدون قصد
تملک نیز مالک آن می‌شود
در اینکه جریان آب‌های عمومی در جوی‌های شخصی موجب ملکیت مالک آنها می‌شود یا موجب حق اولویت، اختلاف است. قول اول، مشهور است.
خرید و فروش آب حیازت شده، با
وزن یا
پیمانه و یا مشاهده، جایز است.
برای آبیاری زمین‌هایی که مشروب کردن همۀ آنها از نهر یا چشمه در یک‌زمان ممکن نیست، ابتدا زمین نزدیک به دهانۀ نهر به‌اندازه نیاز و سپس زمین‌های دیگر به ترتیب نزدیک بودن آنها به نهر یا چشمه، آبیاری می‌شوند.
عمید زنجانی، عباسعلی، دانشنامه فقه سیاسی، برگرفته از مقاله «آب‌های عمومی»، ج۱، ص۱.
