• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احمد بن بکر عبدی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: احمد بن بکر عبدی


احمد بن بکر عبدی، معروف به ابن بقیه (م ۴۰۶ ه) از عالمان برجسته ادبیات و علوم عربیه در بغداد بود.
ایشان ابتدا ادبیات را نزد ابوسعید سیرافی و سپس ابوعلی فارسی آموخت.
او آثار مهمی مانند شرح ایضاح ابوعلی فارسی و شرح الجرمی را نوشت.
قاضی ابوطیب طبرانی و ابوالفضل محمد بن مهتدی از شاگردان او هستند.
وی در اواخر عمر دچار اختلال حواس شد و در سال ۴۰۶ هجری قمری درگذشت.


ابوطالب احمد بن بکر بن احمد عبدی بغدادی معروف به ابن بقیّه، (م۴۰۶ه) ساکن بغداد بود.
ایشان از عالمان برجسته در ادبیات،
[۱] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
لغت، قیاس و دیگر علوم عربیه در بغداد بود و در رأس این فن قرار گرفت.
[۲] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
[۳] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    



ابن بقیّه ادبیات را ابتدا نزد ابوسعید سیرافی آموخت.
[۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۸.    
[۵] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
[۶] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
[۷] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۱۰۱.    
[۸] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    

سپس نزد ابوعلی فارسی رفت و فن ادبیات را به کمال رسانید.
[۹] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۸.    
[۱۰] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
[۱۱] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
[۱۲] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۱۰۱.    
[۱۳] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    

وی علوم حدیث را از دعلج و ابوعمر زاهد فراگرفت و از آنان روایت می‌کرد.
[۱۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۸.    
[۱۵] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    



ابوطالب شاگردانی دارد که از او روایت هم کرده‌اند. از جمله آنها، قاضی ابوطیب طبرانی و ابوالفضل محمد بن مهتدی هستند که از او روایت کردند.
[۱۶] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۸.    
[۱۷] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    



عبدی دارای تألیفات و آثاری است. از جمله:
•شرح ایضاح کتاب ایضاح از ابوعلی فارسی است و شرح آن جامع‌ترین و کامل‌ترین شرح به‌شمار می‌آید.
[۱۸] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۷.    
[۱۹] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
[۲۰] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
[۲۱] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۱۰۱.    
[۲۲] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    

• شرح الجرمی.
[۲۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
[۲۴] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    



احمد بن بکر در اواخر عمرش اختلال حواس پیدا کرد.
[۲۵] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
[۲۶] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
[۲۷] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    

وی در سال ۴۰۶ هجری قمری
[۲۸] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۱۰۱.    
[۲۹] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
[۳۰] خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۱۱.    
در زمان خلافت القادر عباسی درگذشت.
[۳۱] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
[۳۲] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    

گرچه حیات او حدود ۴۲۰ و درگذشت وی در ۴۵۶ نیز گزارش شده است.
[۳۳] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    

(دیگر منابع:
[۳۴] قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواه، ج۲، ص۳۸۶.    
[۳۵] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۹، ص۲۶۲.    
[۳۶] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۷، ص۶۰۸.    
[۳۷] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۱.    
[۳۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ص۱۷۷.    
)


۱. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۲. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
۳. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۸.    
۵. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۶. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
۷. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۱۰۱.    
۸. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    
۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۸.    
۱۰. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۱۱. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
۱۲. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۱۰۱.    
۱۳. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    
۱۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۸.    
۱۵. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۱۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۸.    
۱۷. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۱۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۳۷.    
۱۹. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
۲۰. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۲۱. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۱۰۱.    
۲۲. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    
۲۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
۲۴. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۲۵. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۲۶. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
۲۷. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    
۲۸. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۱۰۱.    
۲۹. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاه، ج۱، ص۲۹۸.    
۳۰. ↑ خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۱۱.    
۳۱. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۲۰۴.    
۳۲. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    
۳۳. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۴۱.    
۳۴. ↑ قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواه، ج۲، ص۳۸۶.    
۳۵. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۹، ص۲۶۲.    
۳۶. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۷، ص۶۰۸.    
۳۷. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۱.    
۳۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ص۱۷۷.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد بن بکر عبدی»، ج۳، ص۷۷.


رده‌های این صفحه : ادباء قرن 5 (قمری) | درگذشتگان سال 406 (قمری) | درگذشتگان سال 456 (قمری) | علماء اهل سنت قرن 5 (قمری) | لغویان قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار