• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احمد بن عبدالله غافقی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: احمد بن عبداللّه غافقی


احمد بن عبداللّه غافقی مشهور به ابن صفار (م ۴۲۶ ه)، از دانشمندان برجسته اندلس بود.
استاد او، ابوالقاسم مسلمه بن احمد مجریطی بود.
وی در دانش هندسه، ریاضیات، پزشکی و نجوم سرآمد و صاحب‌نظر بود.
از معروف‌ترین شاگردان او ابن برغوث و ابن عطار بودند.
آثار مهم او شامل زیج مختصر علی مذهب السندهند و عمل بالاسطرلاب است.
او سال ۴۲۶ هجری قمری در دانیه از دنیا رفت.


ابوالقاسم احمد بن عبداللّه بن عمر غافقی اندلسی قرطبی، مشهور به ابن صفار، (م۴۲۶ه) در قرطبه اندلس چشم به جهان گشود.
[۱] ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله، ج۱، ص۴۶.    

وی از استادان طراز اول زمان خود بود و شاگردانی را تربیت نمود.
او در دانش هندسه، ریاضیات، پزشکی و نجوم سرآمد و صاحب نظر بود.
[۲] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    
[۳] ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    

ایشان پس از فتنه‌ای که در قرطبه روی داد، به دانیه واقع در ساحل شرقی اندلس که پایتخت امیر مجاهد عامری بود، رفت و اقامت گزید.
[۴] ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    

وی تدریس ریاضیات را که در قرطبه بدان اشتغال داشت، در دانیه نیز ادامه داد.
[۵] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    



غافقی استادش ابوالقاسم مسلمه بن احمد مجریطی بود.
[۶] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    
[۷] ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    
او از قاضی ابن مفرّج و دیگران روایت کرد.
[۸] ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله، ج۱، ص۴۶.    



ابوالقاسم از استادان طراز اول زمان خود بود. ابوعمر بن مهدی از جمله شاگردانی‌ست که او تربیت نمود.
[۹] ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله، ج۱، ص۴۶.    

از معروف‌ترین شاگردان او ابن برغوث و ابن عطار بوده‌اند.


ابن صفار آثاری از او به‌جا مانده است. از جمله:
• زیج مختصر علی مذهب السندهند؛
[۱۰] ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    

• العمل بالاسطرلاب؛
[۱۱] اندلسی، ابن ساعد، طبقات الأمم، ص۹.
[۱۲] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    
[۱۳] ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    

• الادویه.
[۱۴] ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    



احمد بن عبداللّه سال ۴۲۶ هجری قمری در دانیه از دنیا رفت.
[۱۵] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    
[۱۶] ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله، ج۱، ص۴۶.    
[۱۷] ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    

(دیگر منابع:
[۱۸] لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۸۸.
[۱۹] زرکلی، خیر الدین، الاعلام، ص۱۵۷.    
[۲۰] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱، ص۲۹۶.    
[۲۱] بروکلمان، کارل، تاریخ الأدب العربی، ج۴، ص۲۲۷.
[۲۲] مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۱۰۸.    
)
۱. ↑ ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله، ج۱، ص۴۶.    
۲. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    
۳. ↑ ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    
۴. ↑ ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    
۵. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    
۶. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    
۷. ↑ ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    
۸. ↑ ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله، ج۱، ص۴۶.    
۹. ↑ ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله، ج۱، ص۴۶.    
۱۰. ↑ ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    
۱۱. ↑ اندلسی، ابن ساعد، طبقات الأمم، ص۹.
۱۲. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    
۱۳. ↑ ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    
۱۴. ↑ ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    
۱۵. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۷۵.    
۱۶. ↑ ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله، ج۱، ص۴۶.    
۱۷. ↑ ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ج۱، ص۴۸۴.    
۱۸. ↑ لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۸۸.
۱۹. ↑ زرکلی، خیر الدین، الاعلام، ص۱۵۷.    
۲۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱، ص۲۹۶.    
۲۱. ↑ بروکلمان، کارل، تاریخ الأدب العربی، ج۴، ص۲۲۷.
۲۲. ↑ مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۱۰۸.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد بن عبداللّه غافقی»، ج۳، ص۷۹.


رده‌های این صفحه : پزشکان قرن 5 (قمری) | درگذشتگان سال 426 (قمری) | ریاضیدانان قرن 5 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری) | منجمان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار