• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احمد بن عماد مهدوی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: احمد بن عماد مهدوی

احمد بن عماد مهدوی (م حدود ۴۳۰ ه) اهل مهدیه از توابع قیروان، در سال ۴۰۸ هجری قمری برای تحصیل علوم به اندلس رفت و به یادگیری حدیث و علم قرائت پرداخت.
او به عنوان یکی از استادان مشهور در زمینه قرائت قرآن و ادبیات عرب شناخته شد و از علمای تفسیر قرآن بود.
از آثارش می‌توان به التفصیل الجامع لعلوم التنزیل و التحصیل فی مختصر التفصیل اشاره کرد.
تاریخ وفات او دقیقاً مشخص نیست اما حدود سال ۴۳۰ یا ۴۴۰ هجری قمری تخمین زده شده است.


ابوالعباس احمد بن عماد بن ابی العباس مهدوی مغربی قیروانی اهل مهدیه از توابع قیروان بود؛
[۱] ابن بشکوال، کتاب الصله، ج۱، ص۸۸.    
از این رو به مهدوی شهرت یافت.
[۲] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۱، ص۹۲.    
[۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۸.    

ابوالعباس برای تحصیل علوم، در ۴۰۸ ه
[۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۱۸۴.    
به اندلس رفت.
[۵] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۸.    
[۶] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    
[۷] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    


مهدوی از ابی‌الحسن قابسی حدیث آموخت و علم قرائت را نزد ابی‌عبداللّه ابن سفیان مقری فرا گرفت
[۸] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۱، ص۹۲.    
و بعد از مدتی از استادان مشهور در قرائت قرآن و از پیشتازان در این فن و ادبیات عرب
[۹] قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۶.    
[۱۰] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۸.    
[۱۱] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    
و از عالمان در تفسیر قرآن گردید.
[۱۲] قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۶.    
[۱۳] ابن بشکوال، کتاب الصله، ج۱، ص۸۸.    
[۱۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    


ابومحمد غانم مالقی و ابوعبداللّه طُرفی از شاگردان او بودند.
[۱۵] ابن بشکوال، کتاب الصله، ج۱، ص۸۸.    
[۱۶] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۱، ص۹۲.    
[۱۷] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    


آثار مغربی به شرح ذیل است:
• التفصیل الجامع لعلوم التنزیل در تفسیر قرآن؛
[۱۸] قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۶.    
[۱۹] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۹.    
[۲۰] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۶۲.    

• التحصیل فی مختصر التفصیل در فن قرائت.
[۲۱] قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۷.    
[۲۲] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۹.    
[۲۳] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۶۲.    


برای قیروانی تاریخ دقیق وفات به دست نیامد. رجال‌نویسان، سال وفات او را حدود ۴۴۰ه
[۲۴] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    
[۲۵] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۲۵۷.
[۲۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۵.    
یا ۴۳۰ه
[۲۷] سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ج۲، ص۱۹.    
[۲۸] سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ج۱، ص۵۶.    
[۲۹] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۵۲۰.    
دانسته‌اند.
[۳۰] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۱، ص۹۲.    
[۳۱] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    

(دیگر منابع:
[۳۲] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۳۹.    
[۳۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۵، ص۲۳۰.    
[۳۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    
[۳۵] سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ج۲، ص۱۹.    
[۳۶] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    
[۳۷] طاش کبری زاده، احمد، مفتاح السعاده و مصباح السیاده، ج۲، ص۷۴.
[۳۸] سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ج۱، ص۵۶.    
[۳۹] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۵.    
[۴۰] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۶۲-۴۵۹.    
[۴۱] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۲۰۴۰.    
[۴۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۱۸۴.    
[۴۳] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۲، ص۲۷.    
[۴۴] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۱۰۶۳.
)
۱. ↑ ابن بشکوال، کتاب الصله، ج۱، ص۸۸.    
۲. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۱، ص۹۲.    
۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۸.    
۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۱۸۴.    
۵. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۸.    
۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    
۷. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    
۸. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۱، ص۹۲.    
۹. ↑ قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۶.    
۱۰. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۸.    
۱۱. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    
۱۲. ↑ قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۶.    
۱۳. ↑ ابن بشکوال، کتاب الصله، ج۱، ص۸۸.    
۱۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    
۱۵. ↑ ابن بشکوال، کتاب الصله، ج۱، ص۸۸.    
۱۶. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۱، ص۹۲.    
۱۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    
۱۸. ↑ قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۶.    
۱۹. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۹.    
۲۰. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۶۲.    
۲۱. ↑ قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۲۷.    
۲۲. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۵۰۹.    
۲۳. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۶۲.    
۲۴. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    
۲۵. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۲۵۷.
۲۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۵.    
۲۷. ↑ سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ج۲، ص۱۹.    
۲۸. ↑ سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ج۱، ص۵۶.    
۲۹. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۵۲۰.    
۳۰. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۱، ص۹۲.    
۳۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    
۳۲. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۳۹.    
۳۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۵، ص۲۳۰.    
۳۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۵۹۸.    
۳۵. ↑ سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ج۲، ص۱۹.    
۳۶. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۳۵۱.    
۳۷. ↑ طاش کبری زاده، احمد، مفتاح السعاده و مصباح السیاده، ج۲، ص۷۴.
۳۸. ↑ سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ج۱، ص۵۶.    
۳۹. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۵.    
۴۰. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۶۲-۴۵۹.    
۴۱. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۲۰۴۰.    
۴۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۱۸۴.    
۴۳. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۲، ص۲۷.    
۴۴. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۱۰۶۳.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «احمد بن عماد مهدوی»، ج۳، ص۸۴.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان قرن 5 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | علمای قرن پنجم | مؤلفان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار