احمد بن فتح معافری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احمد بن فتح معافری (
۳۱۹ -
۴۰۳ ه.ق)، تاجر و عالم
قرطبی، از علمای بزرگ فقه و تاریخ بود.
او نزد بزرگان علم فرا گرفت و شاگردان برجسته‌ای داشت.
در اواخر عمرش تحت تعقیب قرار گرفت و در نهایت در زادگاهش درگذشت.
آثار او در فقه و تاریخ اسلام ارزشمند است.
ابوالقاسم احمد بن فتح بن عبداللّه معافری قرطبی مشهور به
ابن رسّان،
در سال ۳۱۹
در محله حوانیت شهر کوردوبا (قرطبه) زاده شد و در همین شهر می زیست.
او به تجارت اشتغال داشت؛ به همین دلیل بسیار سفر می کرد.
برای
حج به
مکه سفر نمود. ظاهراً در خلال تجارت و سفر حج به کسب دانش نیز مشغول بوده است.
ابن رسان را اهل سیر و سلوک، دارای علوم غریب و عامل به مستحبات و واجبات آورده‌اند.
او به دلایلی که ذکر نشده در اواخر تحت تعقیب قرار گرفت.
اموالش مصادره شد و ناچار به زندگی پنهان روی آورد.
ابوالقاسم نزد
عتبه رازی،
حمزه کنانی،
حسن بن رشیق و
اسحاق بن ابراهیم (فقیه قرطبه) شاگردی کرد و
صحیح مسلم را از
ابوعلاء بن ماهان فارسی آموخت.
ابن عبداللّه لبر،
خولانی،
محمد بن عتاب،
ابن میمون و
ابن شنطیر از شاگردان معافری بودند که نشان از درجه علمی او دارد.
معافری تألیفاتی از خود بر جای نهاد که عبارت اند از:
• الفرائض؛
• تاریخ التشریع الاسلامی؛
• المعاملات فی الشریعة الاسلامیه؛
• مختصر المعاملات و المختارات الفتحیة فی اصول الفقه.
در سال ۴۰۳
در زادگاه خود درگذشت.
ابومروان بر او نماز گزارد و در مقبره نجم به خاک سپرده شد.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «احمد بن فتح معافری»، ج۳، ص۸۶.
