احمد مخزومی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احمد ـ مخزومی (
۳۹۴ ـ
۴۶۳ هجری قمری۴۶۳ه) شاعر و ادیب
اندلسی، در سال ۳۹۴ هجری قمری در
رصافه متولد شد.
او از خاندانی ثروتمند و اهل دانش بود.
علاوه بر دبیری، از فقها و شعرای برجسته
بنی مخزوم به شمار می‌رفت.
او از محضر
ابوبکر مسلم بن احمد نحوی بهره برد.
در نظم و نثر مهارت داشت.
وی مدتی منصب وزارت را در دربار
ابن جهور و پسرش و همچنین در دربار
معتضد و فرزندش عهده‌دار بود.
او نامه‌ای به ابن جهور نوشت که چاپ شد.
سرانجام در اول ماه رجب سال ۴۶۳ در
اشبیلیه درگذشت.
ابوولید احمد بن عبداللّه بن احمد قرطبی مخزومی، مشهور به
ابن زیدون در سال ۳۹۴ه در خانواده ای توانگر و اهل علم در رصافه ـ حومه
قرطبه ـ به دنیا آمد.
نسب ابن زیدون از پدر به بنی مخزوم از تیره های
قریش می رسید.
ابو ولید شغل کتابت داشت، ۱
همچنین از فقها و برجستگان شعرای بنی مخزوم و فردی ادیب، دارای اشعاری زیبا و صاحب نظم و نثر بود. ۲
مدتی منصب وزارت و مناصب دیگری را در دربار ابن جهور و فرزندش
ابوولید بن جهور در
قرطبه ۳ و در دربار
معتضد و فرزندش
معتمد در اشبیلیه به عهده داشت و مورد توجه و تکریم اینان قرار گرفت. ۴
وی نامه ای به ابن جهور نوشته بود که چاپ شده است. ۶
ابوولید از محضر ابوبکر مسلم بن احمد نحوی بهره برد. در جوانی با بسیاری از مشاهیر علم و سیاست دوستی و مجالست داشت که از آن میان می توان از
ابو ولید بن جهور (از حکمران اندلس) و
ابوبکر بن ذکوان نام برد. یکی از ایشان در
سیاست و دیگری در
فقه و
قضا مشهور بوده است.
قرطبی آثاری داشت:
•دیوان شعر؛
•رسالة هزلیه؛
•التبیین فی خلفاء بنی امیه بالاندلس؛
•قصیده اضحی التنائی بدایلامن تدانینا.
او سرانجام در اول
ماه رجب سال ۴۶۳ه در اشبیلیه درگذشت. ۷
پی نوشت ها
[۱] ـ دایرة المعارف بزرگ اسلامی ج۳، ص۶۴۳، ۶۴۴ و ۶۴۸.
۲ ـ الذخیرة فی محاسن اهل الجزیره ج۱، / ۱ / ص۳۳۶، ۳۳۷ و ۴۱۹.
۳ ـ المعجب فی تلخیص اخبار المغرب ص۱۶۳.
۴ ـ اعتاب الکتاب ص۲۱۳.
۵ ـ دایرة المعارف بزرگ اسلامی ج۳، ص۶۴۳، ۶۴۴ و ۶۴۸.
۶ ـ الاعلام ج۱، ص۱۵۸.
۷ ـ الذخیرة فی محاسن اهل الجزیره ج۱، / ۱ / ص۳۳۶، ۳۳۷ و ۴۱۹.
دیگر منابع: قلائد العقیان ج۱، ص۲۰۹ و ۷۳.
الحلة السیراء ۱ / ۲۵۰ و ۲ / ۴۳.
جذوة المقتبس ص۱۲۱.
ایضاح المکنون ج۳، ص۴۸۵.
سیر اعلام النبلاء ج۱۸، ص۲۴۰.
المُغرب فی حلی المغرب ج۱، ص۶۳.
شذرات الذهب ج۳، ص۳۱۲.
نفح الطیب ج۱، ص۶۲۷.
بغیة الملتمس ص۱۸۶.
وفیات الاعیان ج۱، ص۱۳۹.
المختصر فی اخبار البشر ج۲، ص۱۸۷.
العبر ج۲، ص۳۱۵.
البدایة و النهایه ج۱۲، ص۱۰۴.
الوافی بالوفیات ج۷، ص۸۷.
تاریخ ابن الوردی ج۱، ص۳۶۲.
النجوم الزاهره ج۵، ص۸۸.
تاریخ الاسلام ج۳۱، ص۱۱۳.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «ابراهیم بن محمد اسفرایینی»، ج۳، ص۸۴.
