در باره اولین سوره نازل شده، سه دیدگاه وجود دارد: ۱. سوره حمد : استدلال این نظریه این است که بی تردید حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از اول بعثتنماز می‌خواند و امام علی علیه‌السّلام و جعفر و زید بن حارثه و حضرت خدیجه با وی نماز می‌گزاردند. از طرف دیگر، نماز بدون سوره حمد معنا ندارد (به دلیل حدیث : لا صلوة الا بفاتحة الکتاب). ۲. سوره علق : زیرا نبوت حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم با نزول سه یا پنج آیه اول این سوره آغاز شد. ۳. سوره مدثر .
البته می‌توان بین این سه دیدگاه جمع کرد؛ زیرا سه یا پنج آیه اول سوره علق برای آغاز نبوت حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نازل شده است و تمام امت بر این امر متفقند. از سویی پس از دوره فترت نیز آیاتی از سوره مدثر نازل شده‌اند؛ اما فاتحة الکتاب، نخستین سوره‌ای است که به طور کامل نازل شده است.
