تولی1
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تولىتولىتولى: دوست داشتن
اهلبیت (علیهمالسّلام) و پذيرش ولايت و امامت ايشان.
تولى به معناى يادشده اصطلاحى در برابر تبرى از مهمترين آموزههاى اعتقادى نزد شيعه اماميه است. در قرآن كريم، مودت و محبت ذىالقربى (علیهمالسّلام) مزد
رسالت رسول اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) تعيينشده
و در روايات بر آن فراوان تأكيد شده
و بلكه اساس و پايه اسلام برشمرده شده
و ديندارى و ايمان، بدان منوط شده است (۴) و در برخى روايات، ولايت اهلبيت (علیهمالسّلام) در كنار نماز و روزه و زكات و حج از اركان اسلام و بلكه مهمترين ركن آن تلقى شده است. (۵)
مراد از محبت اهلبيت (علیهمالسّلام) - كه روايات بر آن تأكيد كردهاند - پذيرش امامت و ولايت امامان (علیهمالسّلام) تسليم در برابر آنان و تصديق و تبعيت از ايشان در رفتار و گفتار قرار دادن آنان در جايگاهى است كه خداى متعال براى آنان قرار داده است. از اين رو، مقدم داشتن ديگران بر آنان در اين قلمرو، در واقع خروج از دايره محبت محسوب مىشود. (۶)
اين همه تأكيد و اهتمام به مسئلۀ تولى در متون دينى براى اين است كه محبت به اهلبيت (علیهمالسّلام) و پذيرش ولايت ايشان در واقع، محبت به خدا و
پیامبر خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و قبول ولايت خدا و رسول او است. چنانكه دشمنى با آنان، دشمنى با خدا و رسول و انكار ولايت ايشان، انكار ولايت خدا و رسول و دخول در ولايت شيطان است. (۷)
از عنوان تولى به مناسبت در باب طهارت وصالت سخن رفته است.
تولى همراه تبرى - كه مفهوم متضاد و مخالف آن است - از واجبات (۸) و بلكه مهمترين ركن اسلام (۹) و تحقق بخش ايمان است (۱۰) و از امورى است كه به محتضر و ميت، تلقين مىشود.)
منابع
۲
علل الشرائع ۱۴۱/۱؛
وسائلالشيعه ۲۹۹/۲۴؛
مستدرك الوسائل ۱۵۱/۱؛
۲
۲- ۲۹۹/۲۴؛
۵ -۱۸/۱؛
۸- ۱۶ / ۱۷۶؛
۴ -
بحارالانوار ۲۴۱/۶۶؛
۷ - ۸۸/۲۷ و ۱۳۶؛
۶ -
الشهاب الثاقب / ۱۴۴؛
۸ -
بدايع الكلام / ۲۶۴،
مراة العقول ۲۵۹/۸؛
التعليقه على المكاسب ۲۳۲/۱؛
۹ -
الحدائق الناصره ۴۲۳/۱۸؛
۱۰ -
البيان / ۲۴۱؛
•
عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۱، ص۵۷۰-۵۷۱.
