تکرار ترکه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَرَكه:
اموال و
حقوق بر جاى مانده از
میت.
به اموال و حقوق قابل انتقال به دیگرى مانند حقّ
خیار، حقّ
شفعه(و حقّ
قصاص كه شخص پس از
مرگ خویش بر جاى مىگذارد «تركه» گفته مىشود.
در بابهایى مانند
طهارت،
زکات،
خمس،
دین،
تفلیس،
حجر،
وصیت و
ارث، از آن، سخن گفته شده است.
حقوق متعلّق به تركه:به تركه میت حقوقى تعلّق مىگیرد كه بعضى بر بعضى دیگر
مقدّم است. این حقوق عبارتند از:
۱. حقّ دیگرى كه به یكى از
اعیان جزء تركه تعلّق دارد و پیش از
تقسیمِ ارث باید از آن تخلّص یافت، مانند موردى كه
عین در
رهن(-->رهن)باشد، یا
برده باقى مانده، جنایتكار باشد. در مثال نخست،
مرتهن حقّى دارد كه به عین مورد رهن تعلّق گرفته است، و در مثال دوم، براى ولىّ
مجنی علیه حقّى است كه به برده تعلّق دارد. در تقدیم حقّ یادشده بر هزینه
تجهیز میت در صورت كافى نبودن تركه براى هر دو،
اختلاف است.
۲. هزینه
تکفین و تجهیز میت كه مقدار
واجب آن از
اصل تركه برداشته مىشود نه از
ثلث آن. این حق بر
دیون و
وصایا مقدّم است.
۳.
دین: رتبه دین هرچند بعد از تجهیز است، لیكن پیش از وصیت و
حبوه و ارث است(.
اگر
طلبکار عین
مال خود را در تركه بیابد بنابر قول
مشهور مىتواند آن را بگیرد؛به شرط آنكه تركه میت براى اداى حقوق همه
طلبکاران، كافى باشد.
در اینكه مقدار تركه قرار گرفته در برابر دین به ورثه منتقل مىشود، لیكن حقّ تصرّف ندارند، یا آنكه در
حکم مال میت است و به
ورثه منتقل نمىشود، اختلاف است.
زکات و
خمس ِ متعلّق به تركه پیش از دینهاى دیگر اخراج مىگردد.
۴. وصایا و
منجزات مریض:وصایاى
نافذ از ثلث تركه اخراج مىشود و در صورت افزون بودن آن بر ثلث، اخراج از تركه، منوط به
اجازه ورثه است
در اینكه منجّزات مریض(-->منجّزات مریض)ـ یعنى آنچه كه شخص در بیمارىِ منجرّ به
مرگ، رایگان از
ملک خود خارج كرده است، مانند
وقف كردن و
بخشیدن مال یا
آزاد کردن برده ـ از اصل تركه اخراج مى شود یا از ثلث آن، اختلافى است.
۵. حَبْوَه:در
تقدیم حبوه (آن مقدار از ارث كه به
پسر بزرگ‌تر اختصاص دارد) بر دین و وصیت یا بالعكس، اختلاف است
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۲، ص۴۵۳
