• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ثمانینی 2

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: عمر بن ثابت ثمانینی (مقاله‌دوم)
مقالات مرتبط: عمر بن‌ ثابت ثمانینی.

عمر بن ثابت ثمانینی (م ۴۴۲ هـ.ق) از علمای بزرگ نحو و ادبیات عرب بود.
او از شاگردان ابوالفتح عثمان بن جنّی محسوب می‌شد.
شریف یحیی بن طباطباء علوی، اسماعیل بن مؤمّل اسکافی از شاگردان او هستند.
تألیفات وی شامل شرح اللمع، شرح تصریف الملوکی، المفید فی النحو و الفوائد و القوائد می‌باشد.
وی در سال ۴۴۲ (هجری قمری) وفات یافت.


ابوالقاسم عمر بن ثابت ثمانینی بغدادی وی فردی نابینا و در عین حال از مشاهیر علمای نحو و ادب بود که به تمامی قوانین ادبیه عارف و در نحو و ادبیات عرب تألیفاتی داشت.
[۱] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۳۷۲.    

وی همراه ابوالقاسم بن برهان در منطقه کرخ بغداد مجلس درسی داشت که خواص مردم در مجلس درس ابن برهان و عوام آنان در مجلس درس ثمانینی شرکت می‌جستند.
[۲] ابوالبرکات انباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الالباء، ص۲۵۶.    


ابوالقاسم از شاگردان ابوالفتح عثمان بن جنّی به شمار می‌رفت.
[۳] ابوالبرکات انباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الالباء، ص۲۵۶.    


ابوالقاسم ثمانینی دارای شاگردانی بود که می‌توان به شریف یحیی بن طباطباء علوی، اسماعیل بن مؤمّل اسکافی و محمد بن عقیل بن عبداللّه لواحد کاتب اشاره کرد.
[۴] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲۲، ص۲۷۳.    


ابوالقاسم بغدادی دارای تألیفاتی است که عبارتند از:
• شرح اللمع؛
• شرح تصریف الملوکی (هر دو از کتب ابن جنّی می باشند)؛
[۵] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱۶، ص۵۸.    

• المفید فی النحو؛
[۶] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ اسلام، ج۳۰، ص۶۹.    

• الفوائد و القواعد.
[۷] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۸۱.    


عمر ثمانینی در سال ۴۴۲ (هجری قمری) و در زمان خلافت القائم بامرا وفات یافت.
(دیگر منابع:
[۸] ابن کثیر، اسماعیل بن علی، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶.    
[۹] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۵، ص۳۲۶.    
[۱۰] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۸۴.    
[۱۱] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۱.    
[۱۲] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۴۳.    
[۱۳] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۱۸۹.    
[۱۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۲۱۱.    
[۱۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۵۶۲.    
[۱۶] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۷، ص۲۷۹.    
[۱۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۴۳.    
[۱۸] لطفی ریاض‌زداه، عبداللطيف بن محمد، اسماء الکتب، ص۱۹۸.
)
۱. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۳۷۲.    
۲. ↑ ابوالبرکات انباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الالباء، ص۲۵۶.    
۳. ↑ ابوالبرکات انباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الالباء، ص۲۵۶.    
۴. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲۲، ص۲۷۳.    
۵. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱۶، ص۵۸.    
۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ اسلام، ج۳۰، ص۶۹.    
۷. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۷۸۱.    
۸. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن علی، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶.    
۹. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۵، ص۳۲۶.    
۱۰. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۸۴.    
۱۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۸۱.    
۱۲. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۴۳.    
۱۳. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۱۸۹.    
۱۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۲۱۱.    
۱۵. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۵۶۲.    
۱۶. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۷، ص۲۷۹.    
۱۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۴۳.    
۱۸. ↑ لطفی ریاض‌زداه، عبداللطيف بن محمد، اسماء الکتب، ص۱۹۸.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «عمر بن ثابت ثمانینی»، ج۳، ص۲۶۹.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 5 (قمری) | درگذشتگان سال 442 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری) | نحویان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار