• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حیات معنوی (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



. حیات معنوی
۶. بهره مندی مؤمنان، از حیات معنوی و حقیقی:
انما یستجیب الذین یسمعون والموتی یبعثهم الله ثم الیه یرجعون.
او من کان میتـا فاحیینـه وجعلنا له نورا یمشی به فی الناس کمن مثله فی الظـلمـت لیس بخارج منها...
[۲] . آیه یاد شده، مثلی برای مؤمن و کافر است. المیزان، ج۷، ص۳۳۶.

من عمل صــلحـا من ذکر او انثی وهو مؤمن فلنحیینه حیوة طیبة ولنجزینهم اجرهم باحسن ما کانوا یعملون.
انک لا تسمع الموتی ولا تسمع الصم الدعاء... • ... ان تسمع الا من یؤمن بـایـتنا...
فانک لا تسمع الموتی... • ... ان تسمع الا من یؤمن بـایـتنا...
وما یستوی الاحیاء ولا الاموت...
[۹] . مقصود «احیاء و اموات» در آیه یاد شده، مؤمنان و کافران است. مجمع البیان، ج۷-۸، ص۶۳۳.

۷. کافران، محروم از حیات واقعی و معنوی:
او من کان میتـا فاحیینـه وجعلنا له نورا یمشی به فی الناس کمن مثله فی الظـلمـت لیس بخارج منها کذلک زین للکـفرین...
انک لا تسمع الموتی... • ... ان تسمع الا من یؤمن بـایـتنا...
فانک لا تسمع الموتی... • وما انت بهـد العمی عن ضـلــلتهم ان تسمع الا من یؤمن بـایـتنا.... .
.. ان هو الا ذکر وقرءان مبین• لینذر من کان حیـا ویحق القول علی الکـفرین.
۸. مشرکان، فاقد حیات معنوی:
وان کان کبر علیک اعراضهم... • انما یستجیب الذین یسمعون والموتی یبعثهم الله...
[۱۸] . با توجه به سیاق آیات، مرجع ضمیر در «اعراضهم» مشرکان است.

والذین یدعون من دون الله... • اموت غیر احیاء وما یشعرون ایان یبعثون.

آثار حیات معنوی

۱. برتری
۹. مساوی نبودن بهره مندان از حیات معنوی، با محرومان از آن:
او من کان میتـا فاحیینـه وجعلنا له نورا یمشی به فی الناس کمن مثله فی الظـلمـت لیس بخارج منها...

۲. تاثیرپذیری از قرآن
۱۰. حیات معنوی انسانها، زمینه تاثیر قرآن در دل آنان:
... ان هو الا ذکر وقرءان مبین• لینذر من کان حیـا...

۳. نورانیت
۱۱. نورانیت مؤمنان، به سبب بهره مندی از حیات معنوی:
او من کان میتـا فاحیینـه وجعلنا له نورا یمشی به فی الناس کمن مثله فی الظـلمـت...

عوامل حیات معنوی

۱. ایمان
۱۲. ایمان، مایه حیات معنوی آدمی:
او من کان میتـا فاحیینـه وجعلنا له نورا یمشی به فی الناس.... .
.. ویحیی من حی عن بینة...
[۲۸] . یک احتمال این است که منظور از «یحیی» و «حی» ایمان و هدایت باشد. مجمع البیان، ج۳-۴، ص۸۴۰.

من عمل صــلحـا من ذکر او انثی وهو مؤمن فلنحیینه حیوة طیبة...
انک لا تسمع الموتی... • ... ان تسمع الا من یؤمن بـایـتنا فهم مسلمون.
فانک لا تسمع الموتی... • وما انت بهـد العمی عن ضـلــلتهم ان تسمع الا من یؤمن بـایـتنا فهم مسلمون.
وما یستوی الاحیاء ولا الاموت ان الله یسمع من یشاء وما انت بمسمع من فی القبور.

۲. حق پذیری
۱۳. حق پذیری، عامل حیات معنوی:
انما یستجیب الذین یسمعون والموتی یبعثهم الله...
انک لا تسمع الموتی ولا تسمع الصم الدعاء اذا ولوا مدبرین• وما انت بهـدی العمی عن ضلــلتهم ان تسمع الا من یؤمن بـایـتنا فهم مسلمون.
فانک لا تسمع الموتی ولا تسمع الصم الدعاء اذا ولوا مدبرین• وما انت بهـد العمی عن ضـلــلتهم ان تسمع الا من یؤمن بـایـتنا فهم مسلمون.
وما یستوی الاحیاء ولا الاموت ان الله یسمع من یشاء وما انت بمسمع من فی القبور.

۳. دعوت خدا
۱۴. پذیرش دعوت خدا، مایه حیات معنوی جامعه:
یـایها الذین ءامنوا استجیبوا لله... اذا دعاکم لما یحییکم...

۴. دعوت محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم
۱۵. پذیرش دعوت و رهنمودهای پیامبر صلی الله علیه وآله، مایه نیل جامعه به حیات معنوی:
یـایها الذین ءامنوا استجیبوا... وللرسول اذا دعاکم لما یحییکم...

۵. قرآن
۱۶. قرآن، حیات بخش جان انسانها:
وکذلک اوحینا الیک روحـا من امرنا...
[۴۴] . مقصود از «روحا من امرنا» قرآن است که مایه حیات انسان است. مجمع البیان، ج۹-۱۰، ص۹۸.


۶. عقل
۱۷. عقل، مایه حیات انسانها:
لینذر من کان حیـا...
[۴۶] . در روایتی از امام علی علیه السلام، «حیا» به عاقل تفسیر شده است. مجمع البیان، ج۷-۸، ص۶۷۵ پس معلوم می‌شود که عقل، مایه حیات است.


۷. عمل صالح
۱۸. عمل صالح، زمینه ساز رسیدن به حیات طیبه:
من عمل صــلحـا من ذکر او انثی وهو مؤمن فلنحیینه حیوة طیبة...
۱۹. پیش فرستادن عمل صالح، شرط بهره مندی از حیات در آخرت:
وجیء یومئذ بجهنم یومئذ یتذکر الانسـن وانی له الذکری• یقول یــلیتنی قدمت لحیاتی.
[۴۹] . مقصود از «حیاتی» حیات حقیقی و حیات آخرتی و منظور از «قدمت لحیاتی» تقدیم عمل صالح برای حیات آخرت است. المیزان، ج۲۰، ص۲۸۴-۲۸۵.


۸. وحی
۲۰. وحی، حیات بخش انسان و جامعه:
ینزل الملـئکة بالروح من امره علی من یشاء من عباده...
[۵۲] . مقصود از «الروح» وحی است و از این جهت که وحی، موجب حیات دلها و جانها می‌شود به آن روح اطلاق شده است. مجمع البیان، ج۵-۶، ص۵۳۷.

رفیع الدرجـت ذو العرش یلقی الروح من امره علی من یشاء من عباده لیـنذر یوم التلاق.
[۵۴] . طبق یک احتمال، مقصود از «الروح» در آیه یاد شده وحی است. مجمع البیان، ج۷-۸، ص۸۰۵.


منشا حیات معنوی
۲۱. خداوند، منشا حیات معنوی:
او من کان میتـا فاحیینـه وجعلنا له نورا یمشی به فی الناس...

فهرست مندرجات

۱ - پانویس
۲ - منبع


۱. انعام/سوره۶، آیه۳۶.    
۲. . آیه یاد شده، مثلی برای مؤمن و کافر است. المیزان، ج۷، ص۳۳۶.
۳. انعام/سوره۶، آیه۱۲۲.    
۴. نحل/سوره۱۶، آیه۹۷.    
۵. نمل/سوره۲۷، آیه۸۰.    
۶. نمل/سوره۲۷، آیه۸۱.    
۷. روم/سوره۳۰، آیه۵۲.    
۸. روم/سوره۳۰، آیه۵۳.    
۹. . مقصود «احیاء و اموات» در آیه یاد شده، مؤمنان و کافران است. مجمع البیان، ج۷-۸، ص۶۳۳.
۱۰. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۲.    
۱۱. انعام/سوره۶، آیه۱۲۲.    
۱۲. نمل/سوره۲۷، آیه۸۰.    
۱۳. نمل/سوره۲۷، آیه۸۱.    
۱۴. روم/سوره۳۰، آیه۵۲.    
۱۵. روم/سوره۳۰، آیه۵۳.    
۱۶. یس/سوره۳۶، آیه۶۹.    
۱۷. یس/سوره۳۶، آیه۷۰.    
۱۸. . با توجه به سیاق آیات، مرجع ضمیر در «اعراضهم» مشرکان است.
۱۹. انعام/سوره۶، آیه۳۵.    
۲۰. انعام/سوره۶، آیه۳۶.    
۲۱. نحل/سوره۱۶، آیه۲۰.    
۲۲. نحل/سوره۱۶، آیه۲۱.    
۲۳. انعام/سوره۶، آیه۱۲۲.    
۲۴. یس/سوره۳۶، آیه۶۹.    
۲۵. یس/سوره۳۶، آیه۷۰.    
۲۶. انعام/سوره۶، آیه۱۲۲.    
۲۷. انعام/سوره۶، آیه۱۲۲.    
۲۸. . یک احتمال این است که منظور از «یحیی» و «حی» ایمان و هدایت باشد. مجمع البیان، ج۳-۴، ص۸۴۰.
۲۹. انفال/سوره۸، آیه۴۲.    
۳۰. نحل/سوره۱۶، آیه۹۷.    
۳۱. نمل/سوره۲۷، آیه۸۰.    
۳۲. نمل/سوره۲۷، آیه۸۱.    
۳۳. روم/سوره۳۰، آیه۵۲.    
۳۴. روم/سوره۳۰، آیه۵۳.    
۳۵. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۲.    
۳۶. انعام/سوره۶، آیه۳۶.    
۳۷. نمل/سوره۲۷، آیه۸۰.    
۳۸. نمل/سوره۲۷، آیه۸۱.    
۳۹. روم/سوره۳۰، آیه۵۲.    
۴۰. روم/سوره۳۰، آیه۵۳.    
۴۱. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۲.    
۴۲. انفال/سوره۸، آیه۲۴.    
۴۳. انفال/سوره۸، آیه۲۴.    
۴۴. . مقصود از «روحا من امرنا» قرآن است که مایه حیات انسان است. مجمع البیان، ج۹-۱۰، ص۹۸.
۴۵. شوری/سوره۴۲، آیه۵۲.    
۴۶. . در روایتی از امام علی علیه السلام، «حیا» به عاقل تفسیر شده است. مجمع البیان، ج۷-۸، ص۶۷۵ پس معلوم می‌شود که عقل، مایه حیات است.
۴۷. یس/سوره۳۶، آیه۷۰.    
۴۸. نحل/سوره۱۶، آیه۹۷.    
۴۹. . مقصود از «حیاتی» حیات حقیقی و حیات آخرتی و منظور از «قدمت لحیاتی» تقدیم عمل صالح برای حیات آخرت است. المیزان، ج۲۰، ص۲۸۴-۲۸۵.
۵۰. فجر/سوره۸۹، آیه۲۳.    
۵۱. فجر/سوره۸۹، آیه۲۴.    
۵۲. . مقصود از «الروح» وحی است و از این جهت که وحی، موجب حیات دلها و جانها می‌شود به آن روح اطلاق شده است. مجمع البیان، ج۵-۶، ص۵۳۷.
۵۳. نحل/سوره۱۶، آیه۲.    
۵۴. . طبق یک احتمال، مقصود از «الروح» در آیه یاد شده وحی است. مجمع البیان، ج۷-۸، ص۸۰۵.
۵۵. غافر/سوره۴۰، آیه۱۵.    
۵۶. انعام/سوره۶، آیه۱۲۲.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حیات معنوی».    



جعبه ابزار