• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالملک بن ابراهیم مقدسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عبدالملک بن ابراهیم مقدسی (حدود ۴۱۰ ـ ۴۸۹ هـ.ق) اهل همدان بود ولی تا پایان عمر در بغداد ساکن ماند.
او فقیه، محدث و ادیب بود و در علوم شرع و حساب مهارت داشت.
وی در علم قرائت، نحو و لغت نیز تخصص داشت.
در تقسیم ارث، فرد مورد اعتماد مردم بود و برای این علم شهرت داشت.
او شیعه‌مذهب بود و برخی او را به اعتزال نسبت داده‌اند.
او کتاب‌هایی مانند الفرائض و فرخ التوسط نگاشته است.
وی در نوزدهم رمضان سال ۴۸۹ (هجری قمری) در بغداد درگذشت.



ابوالفضل عبدالملک بن ابراهیم بن احمد مقدسی فرضی همدانی در حدود سال ۴۱۰ (هجری قمری) متولد شد.
او اهل همدان بود، ولی تا پایان عمر در بغداد ساکن بود.
فقیه، محدث، و ادیب بود.
علوم شرعیه و علم فرائض (تقسیم ارث) و حساب را به خوبی می‌دانست و از پیشوایان این علم به شمار می‌رفت و مردم برای تقسیم ارثیه به او مراجعه می‌کردند و مورد اعتماد آن‌ها بود.
او در علم قرائت، نحو و لغت نیز دستی داشت.
وی فردی عفیف، زاهد و پارسا بود و هنگامی که سمت ریاست قضات به او داده شد، کهولت سن و ناتوانی را بهانه کرد و از آن امتناع ورزید.



همدانی فقه را نزد قاضی ابوالحسن ماوردی آموخت و در شوشتر، همدان، آمل و بصره از افرادی مانند ابونصر عبدالواحد عجلی، ابومحمد عبدالرحمن رویانی و ابوعلی حسن بن علی شاموخی حدیث شنید.



ابوالفضل بسیار کم روایت کرد و راویانی مانند عبدالوهاب انماطی، ابوالقاسم ابن سمرقندی و ابومنصور بن رزاز از او روایت کرده‌اند.



فرضی شافعی مذهب بود، برخی نیز نسبت اعتزال به او داده‌اند.



مقدسی تألیفاتی دارد که کتاب‌های الفرائض و فرخ التوسط فی الفرائض از آثار او می‌باشد.



عبدالملک در نوزدهم رمضان سال ۴۸۹ (هجری قمری) در بغداد درگذشت.



۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۱.    
۲. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۶۲.    
۳. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۲۶.    
۵. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۶۲.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۱.    
۷. ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۷.    
۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۱۷۹.    
۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۰۴.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۱.    
۱۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۲.    
۱۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۱۷۹.    
۱۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۲.    
۱۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۰۴.    
۱۵. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۳۵.    
۱۶. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۱۷. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۸.    
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۱.    
۱۹. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۶۳.    
۲۰. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۲۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۱.    
۲۲. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۲۳. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۸.    
۲۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۲.    
۲۵. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۲۶. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۳۵.    
۲۷. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۶۳.    
۲۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۲.    
۲۹. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۸.    
۳۰. ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۷.    
۳۱. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۳۵.    
۳۲. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۳۳. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۶۳.    
۳۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۱.    
۳۵. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۳۶. ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۷.    
۳۷. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۳۵.    
۳۸. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۳۹. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۶۳.    
۴۰. ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۶.    
۴۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۱.    
۴۲. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۴۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۰۴.    
۴۴. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۴۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۲.    
۴۶. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۴۷. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۳۵.    
۴۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۰۴.    
۴۹. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۵۰. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۳۵.    
۵۱. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۴، ص۵۷.    
۵۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۰۴.    
۵۳. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۴، ص۵۷.    
۵۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۰۴.    
۵۵. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۵۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۲۶.    
۵۷. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۲۵۲.    
۵۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۱.    
۵۹. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۶.    
۶۰. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۱۷۹.    
۶۱. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۷.    
۶۲. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۴، ص۵۷.    
۶۳. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۶۳.    
۶۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۲.    
۶۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۰۴.    
۶۶. ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۷.    
۶۷. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۲۶.    
۶۸. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۸.    
۶۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۱۷۹.    
۷۰. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۳۵.    
۷۱. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۴، ص۵۷.    
۷۲. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۲۶.    
۷۳. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۲۵۲.    
۷۴. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۶۳.    
۷۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۳۲.    
۷۶. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۱، ص۸.    
۷۷. ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۷.    
۷۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۳۰۵.    
۷۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۱۷۹.    
۸۰. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۴، ص۵۷.    
۸۱. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۲۶.    
۸۲. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۲۵۲.    
۸۳. اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۲، ص۲۹۸.
۸۴. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۵۳.    
۸۵. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۲۶۱.    
۸۶. صفدی، خلیل بن ایبک، نکت الهمیان، ج۱، ص۴۰.    
۸۷. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۶۲.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «عبدالملک بن ابراهیم مقدسی»، ج۳، ص۲۱۷.






جعبه ابزار