عبدالملک بن محمد ثعالبی (مقالهدوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عبدالملک بن محمد ثعالبی (
۳۵۰ ـ
۴۲۹ هـ.ق) ادیب، لغوی، مورخ و شاعر معروف بود.
او به علم نزد ابوبکر خوارزمی پرداخت و آثار زیادی را تألیف کرد که مشهورترین آنها
یتیمة الدهر است.
از جمله دیگر آثار او میتوان به
فقه اللغه،
غرر اخبار ملوک الفرس و
مکارم الاخلاق اشاره کرد.
او مورد ستایش دیگر ادیبان قرار گرفته و تأثیر زیادی بر نویسندگان بعدی داشته است.
وی در سال ۴۲۹ (هجری قمری) در نیشابور درگذشت.
ابومنصور عبدالملک بن محمد بن اسماعیل ثعالبی خراسانی نیشابوری در سال ۳۵۰ (هجری قمری)
در نیشابور متولد شد.
وی فردی ادیب،
فاضل، فصیح، بلیغ،
لغوی،
مورخ
و شاعر
بود.
علی بن بسام بسیار او را ستوده و اسوه مؤلفان و امام مصنفان دانسته است.
همچنین باخرزی از او به بزرگی یاد کرده و گفته است: او با پدر من در نیشابور همسایه بوده و با یکدیگر مراوداتی داشته و من بین آنها کتابها و اشعار را ردوبدل میکردم تا جایی که من او را پدر دوم خود میدانستم.
حسن بن علی بن ابیالطیب باخرزی از او اشعاری روایت کرده است.
ثعالبی نزد ابوبکر خوارزمی علم آموخت.
ابومنصور دارای آثاری میباشد که معروفترین آنها
یتیمة الدهر میباشد و چاپ شده است.
آثار دیگر وی عبارتاند از:
• فقه اللغه؛
• من غاب عنه المطرب؛ •
مونس الوحید؛
• غرر اخبار ملوک الفرس؛
• لطائف المعارف؛
• ماجری بین المتنبی و سیف الدوله؛
• طبقات الملولک؛
• الاعجاز و الایجاز؛
• خاص الخاص؛
• نثر النظم و حل العقد؛
• مکارم الاخلاق؛
• ثمار القلوب فی المضاف و المنسوب؛
• الکنایة و التعریض (النهایة فی الکنایه)؛
• التجنیس؛
• غرر البلاغه؛
• برد الاکباد؛
• الامثال؛
• مرآة المروات؛
• الغلمان؛
• تحفة الوزراء؛
• أحسن المحاسن؛
• اللطائف و الظرائف؛
• یواقیت المواقیت؛
• الشکوی و العتاب؛
• المقصور و الممدود؛
• المتشابه؛
• المبهج؛
• التمثیل و المحاضره؛
• لباب الادب؛
• غُرَر المضاحک؛
• التوفیق للتلفیق؛ • الانوار البهیة فی تعریف مقامات فصحاء البریه؛ • تحفة الارواح و موائد السرور و الافراح؛ • جواهر الحکم؛ • سیرة الملوک؛ • تفسیر الکشف و البیان؛ • اللآلی و الدرر؛ • یتیمة الیتیمه.
عبدالملک سرانجام در سال ۴۲۹ (هجری قمری)
در نیشابور درگذشت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «عبدالملک بن محمد ثعالبی»، ج۳، ص۲۱۴-۲۱۵.