• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عزیزی بن عبداللّه شیذله

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عزیزی بن عبدالملک شیذله۴۹۴ هـ.ق) اهل گیلان و از فقیه‌های شافعی و اشعری مسلک بود.
وی قبل از سال ۴۴۰ (هجری قمری) به بغداد رفت و در آن‌جا قضاوت می‌کرد.
رابطه او با اهالی محله باب الازج خوب نبود و دشمنی بین آن‌ها وجود داشت.
او در علم حدیث چندان مهارت نداشت اما در فقه، کلام و موعظه سهیم بود و از وعاظ معروف بغداد به حساب می‌آمد.
تألیفات او شامل کتاب‌های مختلفی است.
وی در سال ۴۹۴ (هجری قمری) در بغداد درگذشت و در گورستان باب أبرز دفن شد.



ابوالمعالی عزیزی بن عبدالملک بن منصور جیلی مشهور به شیذله اهل گیلان و فقیه شافعی و اشعری مسلک بود.
گویند وی در علم حدیث چندان مهارت نداشته است، ولی اطلاعات خوبی در فقه، کلام، موعظه، اشعار عرب و غیره داشته است.



شیذله در گیلان از کسانی چون ابوعثمان صابونی و در آمل از ابوحاتم قزوینی استماع حدیث کرده است.



ابوالمعالی قبل از سال ۴۴۰ (هجری قمری) موطن اصلی خویش را ترک کرده و به بغداد کوچ کرد و در آن‌جا مسکن گزید و در محله باب الازج بغداد به قضاوت مشغول شد.
مشهور است وی با اهالی باب أزج رابطه خوبی نداشته و به ایشان اهانت می‌کرد و متقابلاً اهالی نیز وی را محترم نداشته و با او دشمن بودند.
او از وعاظ معروف بغداد به شمار می‌آمد و زبانی فصیح و عباراتی نمکین داشت و وعظ و خطابه را به شاگردان خود تعلیم می‌داد و تصانیفی نیز در این‌باره دارد.



اشخاصی چون فخرالنساء شهده و ابوعلی بن سکره از جیلی روایت کرده و مطالبی نقل کرده‌اند.



عزیزی دارای آثار و تألیفات خوبی است که از آن جمله است:
• کتاب مصارع العشاق؛
• دیوان الانس؛
• البرهان فی مشکلات القرآن؛
• لوامع انوار القلوب؛



شیذله سرانجام در سال ۴۹۴ (هجری قمری) در بغداد درگذشت و در گورستان باب أبرز کنار قبر ابواسحاق شیرازی دفن شد.



۱. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۲. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۶.    
۳. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۲۶.    
۴. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۲۳۲.    
۵. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۰۸.    
۶. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۷. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۳.    
۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۲۸۱.    
۹. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۰۸.    
۱۰. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۱۱. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۱۲. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۶۹.    
۱۳. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۱۴. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۶.    
۱۵. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۲۶.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۷۵.    
۱۷. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۰۸.    
۱۸. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۱۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۲۸۱.    
۲۰. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۲۱. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۶۰.    
۲۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۲۳۲.    
۲۳. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۲۴. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۶.    
۲۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۷۴.    
۲۶. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۲۷. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۶.    
۲۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۷۴.    
۲۹. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۶.    
۳۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۱۹۱.    
۳۱. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۰۳.    
۳۲. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۰۸.    
۳۳. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۳۴. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۳۵. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۲۸۱.    
۳۶. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۳۷. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۶۹.    
۳۸. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۷.    
۳۹. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۲۶.    
۴۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۱۹۱.    
۴۱. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۲۶.    
۴۲. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۴۳. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۴۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۳.    
۴۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۷۵.    
۴۶. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۵۹.    
۴۷. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۰۸.    
۴۸. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۴۹. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۶.    
۵۰. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۵۱. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۵۲. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۶.    
۵۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۷۴.    
۵۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۱۹۱.    
۵۵. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۵۶. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۷.    
۵۷. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۷۴.    
۵۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۱۹۱.    
۵۹. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۶۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۷۵.    
۶۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۱۹۱.    
۶۲. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۲۶.    
۶۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۱۹۱.    
۶۴. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۰۳.    
۶۵. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۶۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۳.    
۶۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۲۸۲.    
۶۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۳.    
۶۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۲۸۱.    
۷۰. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۲۳۲.    
۷۱. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۳.    
۷۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۲۸۲.    
۷۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۲۳۲.    
۷۴. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۲۳۲.    
۷۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۳.    
۷۶. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۲۸۲.    
۷۷. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۰۳.    
۷۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۳.    
۷۹. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۷۵.    
۸۰. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۲۳۵.    
۸۱. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۶۹.    
۸۲. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۸۳. ابن نجار بغدادی، محمد بن محمود، ذیل تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۷۸.    
۸۴. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۶۰.    
۸۵. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۰۸.    
۸۶. اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۲، ص۲۰.
۸۷. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۸۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۰۳.    
۸۹. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۲۰.    
۹۰. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۳.    
۹۱. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۲۸۱.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «عزیزی بن عبدالملک شیذله»، ج۳، ص۲۳۱.






جعبه ابزار