علی بن ابراهیم سمرقندی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
علی بن ابراهیم سمرقندی (
۳۶۵ ـ
۴۳۹ هـ.ق) از محدثان و فقیه حنفی بود.
در
حدیث از ابوسعد ادریسی حدیث شنید.
از استادان مورد اعتماد اهل‌سنت بود و به شهرهای مختلفی سفر کرد و به نقل حدیث پرداخت.
خطیب بغدادی و دیگران از شاگردان او بودند.
کتاب الفوائد در باب حدیث از آثار او است.
وی در سال ۴۳۹ (هجری قمری) در راه بازگشت از سفر حج در شهر
آمد درگذشت.
ابوالحسن علی بن ابراهیم بن نصرویه خطیبی سمرقندی ملقب به
ابن سختام اصل و تبار او عرب بود.
ولی خود اهل
سمرقند بوده است.
وی در ماه
شعبان سال ۳۶۵ (هجری قمری) به دنیا آمد
و پس از گذراندن ایام کودکی، به تحصیل علم روی آورد.
در زمینه
فقه به کسب علم پرداخت و فقیه برجسته‌ای گشت و در فقه
حنفی پیشگام شد.
ایشان از استادان بزرگ و مورد اعتماد اهل‌سنت بود و احادیث شنیده‌اش را به دیگران یاد می‌داد.
او علاوه بر سمرقند به شهرهای دیگر
خراسان،
دمشق و
صور نیز سفر کرد و در آن شهرها به نقل حدیث پرداخت.
او هنگام اقامت در شهر صور با
سلیم، عالم وقت صور در مسائل فقهی به بحث می‌پرداخت.
وی در راه سفر
حج وارد بغداد شد و در آن‌جا به نقل حدیث پرداخت،
ولی موفق به ادامه سفر خود نشد.
ابوالحسن در زمینه حدیث از
ابوسعد ادریسی حدیث شنید.
علی بن ابراهیم شاگردانی داشت از جمله:
خطیب بغدادی،
منصور سمعانی (جد مؤلف کتاب الانساب) و
عبداللّه الرحمان مروزی که از او روایت کرده‌اند.
خطیبی در باب حدیث اثری به نام
کتاب الفوائد داشت.
سمرقندی در راه بازگشت از حج به خراسان در سال ۴۳۹ (هجری قمری)،
در شهر آمد (دیار بکر کنونی در
ترکیه) درگذشت.
عمر نسفی گفته است او در سال (
۴۴۰ هـ.ق) یا بعد از آن در راه حج و در نزدیکی شهر
کربلا بر اثر سقوط از مرکب درگذشته است.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «علی بن ابراهیم سمرقندی»، ج۳، ص۲۴۸.
