علی طرابلسی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
علی بن محمد طرابلسی (
۳۴۸ ـ
۴۳۲ هـ.ق) فقیه مالکی قرن چهارم و پنجم هجری بود.
او از
ابومحمد بن ابی زید قیروانی و
احمد بن رزیق بغدادی علم آموخت و از عبداللّه عبدالرحمن جوهری حدیث شنید.
وی در علم فرایض (تقسیم ارث) مهارت داشت و اثر
الکافی را در این زمینه نگاشت.
او در سال ۴۰۷ (هجری قمری) در واقعه شارفه شرکت کرد که منجر به کشتار شیعیان شد و برخی تغییرات مذهبی، ازجمله حذف «حیّ علی خیر العمل» از اذان را اجرا کرد.
در سال ۴۳۰ (هجری قمری) دچار گرفتاری شد و به روستای
غنیمه تبعید شد، جایی که در سال ۴۳۲(هجری قمری) درگذشت.
ابوالحسن علی بن محمد بن منتصر (منمر) طرابلسی در شهر
طرابلس واقع در
لیبی کنونی و در سال ۳۴۸
به دنیا آمد و در همان شهر نیز اقامت داشت.
در سال (
۳۸۹ هـ.ق) در سفر
حج رفت
و در خلال این سفر و در شهر
مکه احمد بن رزیق بغدادی را ملاقات کرد.
او بر اثر تلاش با
علم فقه آشنا شد و در
علم فرایض ـ تقسیم ارث و محاسبه سهم وارثان ـ مهارت یافت.
بعد از سفر حج در واقعه معروف به
شارفه در سال (
۴۰۷ هـ.ق) شرکت کرد و ده‌ها نفر از شیعیان به فتوای او کشته شدند و این بدان منظور بود که او به اصطلاح می‌خواست سنت
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را احیا کند.
«حیّ علی خیر العمل» را از
اذان‌ها حذف کرد و
نماز قیام، یعنی
تراویح و
نماز ضحی (چاشت) را مرسوم کرد.
در سال (
۴۳۰ هـ.ق) گرفتاریی دامنگیر او شد که به اجبار به روستایی به نام غنیمه درآمد.
ابوالحسن با ابومحمد بن ابی‌زید فقیه و پیشوای
مالکیان در
قیروان تونس ملاقات داشت و از او بهره برد.
هم‌چنین از محدث معروف
عبداللّه لرحمان جوهری (م
۳۸۱ هـ.ق) حدیث شنید.
علی بن محمد اثری به نام کتاب
الکافی از خود به جا گذاشت که در چگونگی تقسیم ارث می‌باشد.
طرابلسی در سال ۴۳۲ (هجری قمری)
در روستای غنیمه درگذشت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «علی بن محمد طرابلسی»، ج۳، ص ۲۵۱.
