عمر بن عباس جنزی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عمر بن عثمان جنزی (
۴۷۸ -
۵۵۰ هـ.ق) ادیب، نحوی، شاعر، مفسر عصر خود بود.
او به مناطق مختلف مسافرت و به بجث علمی می‌پرداخت تا آن‌که علامه زمان خود شد.
وی از
ابوالمظفر ابیوردی و ابومحمد عبدالرحمان بن حمد بن حسن دونی بهره علمی برد.
عبدالکریم سمعانی در زمره شاگردان او بوده است.
تقسیم القرآن از مهمترین آثار او است.
سرانجام در چهاردهم
ربیع الآخر سال ۵۵۰ (هجری قمری) در مرو درگذشت.
ابوحفص عمر بن عثمان بن شعیب جنزی تمیمی ادیب،
نحوی، شاعر، مفسر و اهل جنزه (گنجه از شهرهای قدیم ایران) بود و در حدود سال ۴۷۸ (هجری قمری) در این شهر متولد شد.
بعدها مدتی در
بغداد اقامت کرده و از مشایخ و بزرگان آن شهر استفاده کرد.
وی در شهرها و مناطق گوناگون چون خوزستان و
بصره با فضلای عصر خود به مذاکرات علمی می‌پرداخت و تا آنجا پیش رفت که علامه زمان خود شد.
او در شعر و علم نحو دستی توانا داشت؛ به ویژه در ادبیات عرب امام و الگو بود.
به گفته شاگردش عبدالکریم سمعانی، وی کمالات بسیاری داشت و در عبادت، سخاوت و حسن سیره زبانزد خاص و عام بود.
ابوحفص دارای مشایخی بود. از مشایخ او ابوالمظفر ابیوردی بود که در ادبیات بسیار از او بهره برده است. از دیگر مشایخ او
ابومحمد عبدالرحمان بن حمد بن حسن دونی است.
جنزیدارای شاگردانی چون عبدالکریم سمعانی و فرزندش عبدالرحیم بود که از او روایت کرده‌اند.
تمیمی دارای آثاری است که عبارت‌اند از:
• تقسیم القرآن که به گفته سمعانی اگر این کتاب تمام شده بود، مانند آن یافت نمی‌شد.
• اشعاری نیز داشت که
یاقوت حموی بعضی اشعار او را نقل کرده است.
• الامر و النهی بعضی از منابع متأخر کتاب را نیز ازجمله آثار وی دانسته‌اند؛
درحالی که یاقوت این کتاب را از تألیفات فرد دیگری به نام ابوحفص عمر بن عثمان بن خطاب بن بشیر مغربی می‌داند.
ابوحفصدر چهاردهم ربیع الآخر سال ۵۵۰ (هجری قمری) درحالی که سن او از هفتاد تجاوز می‌کرد در مرو درگذشت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «عمر بن عثمان جنزی»، ج۴، ص۲۴۶.
