عَرَفات (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَرَفات:
(فَإِذا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفاتٍ) عَرَفات: بيابان وسيعى است در چهار فرسخى مكه كه حاجيان، ظهر تا به غروب روز نهم ذى‌الحجه را در آن مى‌مانند.
گرچه در نامگذارى اين سرزمين به «عرفات» جهات گوناگونى ذكر شده از جمله اين كه:
هنگامى كه پيک وحى خداوند «جبرئيل» مناسک حج را به «ابراهيم» در آنجا نشان داد ابراهيم، در برابر او مى‌گفت: «عَرَفْتُ، عَرَفْتُ» «شناختم، شناختم»، ولى بعيد نيست اين نامگذارى اشاره به حقيقت ديگرى نيز باشد و آن اين كه آن سرزمين كه نخستين مراحل حج از آن شروع مى‌شود محيط بسيار آماده‌اى براى معرفت پروردگار و شناسايى ذات پاک اوست و به راستى آن «جذبه روحانى و معنوى» كه انسان به هنگام ورود به آن سرزمين پيدا مى‌كند با هيچ بيانى قابل توصيف نيست.
در اين سرزمين خاطره‌انگيز، انسان نه تنها از نشئه عرفان پروردگار سرمست مى‌شود، بلكه در درون وجود خود، خودش را هم كه عمرى است گم كرده است و به دنبالش مى‌گردد پيدا مى‌كند و به حال خويشتن نيز «عارف» مى‌شود، آرى اين سرزمين را «عرفات» مى‌نامند، چه اسم جالب و مناسبى.
به موردی از کاربرد
عَرَفات در
قرآن، اشاره می‌شود:
(لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَن تَبْتَغواْ فَضْلًا مِّن رَّبِّكُمْ فإِذا أَفَضْتُم مِّنْ عَرَفاتٍ فَاذْكُرواْ اللّهَ عِندَ الْمَشْعَرِ الْحَرامِ و اذْكُروهُ كَما هَداكُمْ وَ إِن كُنتُم مِّن قَبْلِهِ لَمِنَ الضّآلّينَ) (گناهى بر شما نيست كه از فضل پروردگارتان و از منافع اقتصادى در ايّام حجّ بهره گيريد كه از منافع حجّ، پى‌ريزى، اقتصاد صحيح اسلامى است و هنگامى كه از «عرفات» كوچ كرديد، خدا را نزد «مشعر الحرام» ياد كنيد. او را ياد كنيد همانگونه كه شما را هدايت نمود و قطعاً شما پيش از اين، از گمراهان بوديد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(فَإِذا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفاتٍ فَاذْكُروا اللَّهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرامِ) كلمه افضتم از مصدر افاضه است، كه به معناى بيرون شدن دسته جمعى عده‌اى است از محلى كه بودند، پس آيه دلالت دارد بر اينكه وقوف به عرفات هم واجب است، هم چنان كه وقوف به مشعر الحرام كه همان مزدلفه باشد واجب است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عَرَفات»، ج۳، ص۱۵۵-۱۵۶.
