مجلّی بن جمیع ارسوفی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مجلّی بن جمیع ارسوفی (م
۵۵۰ هـ.ق) فقیه برجسته
شافعی مذهب سده
ششم (هجری قمری)، اصالتاً از شهر أرسوف در
شام بود و در
مصر اقامت داشت.
از مهمترین استادان او سلطان بن ابراهیم بن مسلم مقدسی و از شاگردانش عراقی بن محمد بن عراق یاد شده است.
در سال ۵۴۷ (هجری قمری) به فرمان سلطان عادل بن سلار، منصب قضاوت مصر را برعهده گرفت، اما پس از دو سال به سبب تغییر حکومت، عزل شد.
از آثار مهم ایشان میتوان به
الذخائر فی فروع الشافعیه،
أدب القضاء (یا العمده)،
الجهر بالبسمله و
معجم الشیوخ اشاره کرد.
آثارش عمدتاً فقهیاند و برخی با نقدهایی از جمله ضعف در نظم یا وجود اشتباهاتی همراه بودهاند.
وی در
ذیالقعده سال ۵۵۰ (هجری قمری) در مصر درگذشت و در «القرافة الصغری» دفن گردید.
ابوالمعالی محلّی بن جُمیع بن فجاقرشی مخزومی أرسوفی مصری اصل او از أرسوف شهری در کنار دریای شام
و از فقیهان بزرگ در مذهب شافعی بود که در مصر سکنا گزید.
در سال ۵۴۷ (هجری قمری) به دستور سلطان مصر عادل بن سلاّر، متصدی امر قضاوت در مصر گشت؛ ولی پس از دو سال به دلیل تغییر دولت عزل شد.
ابوالمعالی از استادانش میتوان سلطان بن ابراهیم بن مسلم مقدسی را نام برد.
محلّی بن جُمیع از شاگردانش میتوان عراقی بن محمد بن عراق (م
۶۱۷ هـ.ق) را نام برد.
ابوالمعالی کتابهایی تالیف کرده که آثار او عبارتاند از:
•
الذخائر فی فروع الشافعیه، به گفته أسنوی این کتاب فروعات فقهی بسیاری دارد، ولی به دلیل ترتیب غیرمرسوم آن، استخراج مسائل از آن به سختی صورت میگیرد، افزون بر آنکه اشتباهاتی نیز در آن صورت گرفته است؛
•
ادب القضاء (ادب القاضی علی مذهب الشافعی)، که آن را العمده نامیده است؛
•
الجهر بالبسمله، در اثبات جهر به بسم اللّه الرحمن الرحیم؛
• کتابی در جواز اقتدای برخی از مخالفان به برخی دیگر در فروع؛
• کتابی در مسئله سریجیه؛
• الکلام علی مسأله الدّور؛
• معجم الشیوخ.
محلّی درنهایت، در ذی القعده سال ۵۵۰ (هجری قمری) در مصر دار فانی را وداع گفت و در محلی به نام «القرافة الصغری» دفن گردید.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «مجلّی بن جمیع ارسوفی»، ج۴، ص۲۷۵.