• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محسن بن حسین خزاعی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محسن بن حسین خزاعی (قرن پنجم هجری) از فقها، محدثان و واعظان موثق امامیه بود.
وی از شاگردان سید رضی، سید مرتضی، شیخ طوسی و ابوالحسن عبداللّه لجباربن احمدبن ابی مطیع بود.
همچنین از مشایخ برجسته‌ای چون ابوسعید محمد خزاعی بهره برد.
او آثاری همچون الأمالی، السیَر، اعجاز القرآن و بیان مَن کنتُ مولاه را تألیف کرد.
در قرن ۵۰۰ (هجری قمری) درگذشت.




ابوالفتح محسن بن حسین بن احمد خزاعی رازی نیشابوری واعظ، فقیه، حافظ، محدث و در نقل روایت موثق و مورد اعتماد بود.
وی عموی ابومحمد عبداللّه لرحمان رازی نیشابوری و برادرش ابوسعید محمد، جد ابوالفتوح رازی می‌باشد.
برادرش احمد نیز از فقها و محدثان مشهور امامیه در ری بود.



به گفته خوانساری، ابوالفتح از شاگردان سید رضی۴۰۶ هـ.ق) بوده که در این صورت، باید دست کم در اواخر قرن چهارم (هجری قمری) به دنیا آمده باشد.
سید مرتضی و شیخ طوسی و ابوالحسن عبداللّه لجبار بن احمد بن ابی‌مطیع از دیگر مشایخ او هستند.
[۲۶] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ج۲، ص۱۰۱.
[۲۷] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ج۲، ص۱۴۷.




محسن شاگردانی داشته که از جمله؛ پسر برادرش ابوسعید در کتاب الاربعین عن الاربعین از او روایت کرده است.
[۳۰] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ج۲، ص۱۴۹.

همچنین جد شیخ منتجب‌الدین حسن بن حسین بن بابویه معروف به حسکا که راوی از شیخ طوسی بوده، از وی نیز روایت کرده است. بنابر این وی در طبقه شیخ طوسی و معاصر وی خواهد بود.
با این وجود شیخ در فهرست از او یاد نکرده است.



خزاعی آثاری تالیف کرده که عبارت‌اند از:
• الأمالی در حدیث؛
• السیَر؛
• اعجاز القرآن؛
• و کتاب بیان مَن کنتُ مولاه.
که ابوالفتوح رازی به واسطه پدرش علی و جدش ابوسعید این کتاب‌ها را از او گزارش کرده است.



در قرن ۵۰۰ (هجری قمری) درگذشت.



۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۲۳۱.    
۲. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۱۸۴.    
۳. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۳۱۰.    
۴. نیشابوری کنتوری، حسین، کشف الحجب و الاستار، ص۵۲.    
۵. صدر، سید حسن، تکملة امل الآمل، ج۲، ص۲۲۸.    
۶. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۴۲.    
۷. نیشابوری کنتوری، حسین، کشف الحجب و الاستار، ص۴۲۸.    
۸. افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء، ج۵، ص۹.    
۹. علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۰، ص۱۴۴.    
۱۰. خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۵، ص۲۰۳.    
۱۱. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۴۱۶.    
۱۲. صدر، سید حسن، تکملة امل الآمل، ج۲، ص۲۲۸.    
۱۳. افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء، ج۵، ص۹.    
۱۴. خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۵، ص۲۰۴.    
۱۵. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۴۲.    
۱۶. خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۵، ص۲۰۴.    
۱۷. افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء، ج۵، ص۹.    
۱۸. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۴۲.    
۱۹. منتخب الدین رازی، علی بن عبدالله، فهرست منتجب الدین، ص۳۲.    
۲۰. موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات، ج۶، ص۷۸.    
۲۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۳۱۰.    
۲۲. موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات، ج۶، ص۷۸.    
۲۳. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۱۸۴.    
۲۴. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۳۱۰.    
۲۵. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۲۳۱.    
۲۶. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ج۲، ص۱۰۱.
۲۷. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ج۲، ص۱۴۷.
۲۸. نوری، حسین بن محمدتقی، خاتمة المستدرک، ج۳، ص۷۷.    
۲۹. صدر، سید حسن، تکملة امل الآمل، ج۲، ص۲۲۸.    
۳۰. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ج۲، ص۱۴۹.
۳۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۳۱۲.    
۳۲. صدر، سید حسن، تکملة امل الآمل، ج۲، ص۲۲۸.    
۳۳. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۴۲.    
۳۴. خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۵، ص۲۰۴.    
۳۵. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۴۱۶.    
۳۶. افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء، ج۵، ص۹.    
۳۷. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۳۱۰.    
۳۸. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۹، ص۴۷.    
۳۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۴۱۶.    
۴۰. خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۵، ص۲۰۴.    
۴۱. افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء، ج۵، ص۹.    
۴۲. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۴۲.    
۴۳. صدر، سید حسن، تکملة امل الآمل، ج۲، ص۲۲۸.    
۴۴. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۹، ص۴۷.    
۴۵. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۴۱۶.    
۴۶. خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۵، ص۲۰۴.    
۴۷. افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء، ج۵، ص۹.    
۴۸. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۴۲.    
۴۹. صدر، سید حسن، تکملة امل الآمل، ج۲، ص۲۲۸.    
۵۰. نیشابوری کنتوری، حسین، کشف الحجب و الاستار، ص۵۲.    
۵۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۲۳۱.    
۵۲. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۹، ص۴۷.    
۵۳. خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۵، ص۲۰۴.    
۵۴. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۴۲.    
۵۵. صدر، سید حسن، تکملة امل الآمل، ج۲، ص۲۲۸.    
۵۶. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۱۸۴.    
۵۷. افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء، ج۵، ص۹.    
۵۸. نیشابوری کنتوری، حسین، کشف الحجب و الاستار، ص۴۲۸.    
۵۹. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۹، ص۴۷.    
۶۰. منتخب‌الدین رازی، علی بن عبدالله، فهرست منتجب‌الدین، ص۱۰۲.    
۶۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۱۸۴.    
۶۲. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۲۳۱.    
۶۳. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۱۸۴.    
۶۴. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۳۱۰.    
۶۵. نیشابوری کنتوری، حسین، کشف الحجب و الاستار، ص۵۲.    
۶۶. صدر، سید حسن، تکملة امل الآمل، ج۲، ص۲۲۸.    
۶۷. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۴۲.    
۶۸. نیشابوری کنتوری، حسین، کشف الحجب و الاستار، ص۴۲۸.    
۶۹. افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ، ریاض العلماء، ج۵، ص۹.    
۷۰. علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۰، ص۱۴۴.    
۷۱. خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۵، ص۲۰۳.    
۷۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۴۱۶.    
۷۳. اعلمی حائری، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۶، ص۱۳۵.
۷۴. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۵۴.
۷۵. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۶، ص۱۲۵.    
۷۶. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۹، ص۴۷.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محسن بن حسین خزاعی»، ج۳، ص۲۸۶.






جعبه ابزار