• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن احمد خیّاط

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن احمد خیّاط


محمد بن احمد خیّاط (۴۰۱ ـ ۴۹۹ هـ.ق) عالم بزرگ به عنوان استاد قرائت قرآن شناخته می‌شد.
او بیش از شصت سال در مسجد ابن جرده به آموزش قرآن به نابینایان پرداخت و حدود هفتاد هزار نفر را تعلیم داد.
وی ابتدا شافعی مذهب بود و بعدها به حنبلی گروید.
کتاب المهذب فی القرائات العشر از تألیفات اوست.
ایشان در سال ۴۹۹ (هجری قمری) در بغداد درگذشت و در مقبره باب حرب دفن شد.



ابومنصور محمد بن احمد بن علی خیاط بغدادی
[۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    
[۲] ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
[۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
[۴] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۱۶.    
[۵] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۲۴۹.    
[۶] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۶.    
[۷] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
[۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۲.    
[۹] ابن رجب حنبلی، عبدالرحمن بن احمد، ذیل طبقات الحنابلة، ص۲۲۴.    
در سال ۴۰۱ (هجری قمری) به دنیا آمد.
[۱۰] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۲.    
[۱۱] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
[۱۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
[۱۳] ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
[۱۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    
[۱۵] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    

اصلش شیرازی و ساکن بغداد بود.
[۱۶] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۲۴۹.    
[۱۷] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۱۶.    

وی امام جماعت مسجد ابن جرده در بغداد بود و سالیان متمادی در آن مسجد به تعلیم قرآن مشغول بود.
[۱۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۳.    
[۱۹] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۲۴۹.    

گویند بیش از شصت سال به تعلیم افراد کور اشتغال داشت و حدود هفتاد هزار نابینا را تعلیم داد.
[۲۰] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۶.    
[۲۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۳.    

وی ابتدا شافعی مذهب بود، سپس به مذهب حنبلی گروید.
[۲۲] ابن رجب حنبلی، عبدالرحمن بن احمد، ذیل طبقات الحنابلة، ص۲۳۰.    



ابومنصور علم فقه را در محضر قاضی ابویعلی، ۱ علم حدیث را نزد ابوالقاسم بن بشران و قرائت را نزد ابونصر بن مسرور فراگرفت.
[۲۳] ابن رجب حنبلی، عبدالرحمن بن احمد، ذیل طبقات الحنابلة، ص۲۲۴.    
[۲۴] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
[۲۵] ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
[۲۶] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۲.    

وی از عالمان مشهور و از استادان بزرگ قرائت قرآن بود و به تعلیم قرآن اشتغال داشت.


ابن احمد شاگردان بسیاری را پرورش داد که ابوطاهر سلفی و دو تن از نوادگانش به نام‌های ابومحمد عبداللّه بن علی و ابوعبداللّه حسین نزد او قرائت آموختند.
[۲۷] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۷۴.    
[۲۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۳.    



محمد بن احمد کتاب المهذب فی القرائات العشر را نگاشته است.
[۲۹] ابن رجب حنبلی، عبدالرحمن بن احمد، ذیل طبقات الحنابلة، ص۲۲۴.    
[۳۰] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    
[۳۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    



خیاط در سال ۴۹۹ (هجری قمری) در بغداد از دنیا رفت و در مقبره باب حرب نزدیک قبر احمد بن حنبل به خاک سپرده شد.
[۳۲] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۳۰۴.    
[۳۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۴.    
[۳۴] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
[۳۵] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۱۶.    
[۳۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
[۳۷] ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
[۳۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    

(دیگر منابع:
[۳۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    
[۴۰] ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
[۴۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
[۴۲] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۱۶.    
[۴۳] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۲۴۹.    
[۴۴] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۶.    
[۴۵] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
[۴۶] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۲.    
[۴۷] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۴۱۵.    
[۴۸] الخیاط ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۵، ص۲۱۹.    
)


۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    
۲. ↑ ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
۴. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۱۶.    
۵. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۲۴۹.    
۶. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۶.    
۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۲.    
۹. ↑ ابن رجب حنبلی، عبدالرحمن بن احمد، ذیل طبقات الحنابلة، ص۲۲۴.    
۱۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۲.    
۱۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
۱۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
۱۳. ↑ ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
۱۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    
۱۵. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
۱۶. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۲۴۹.    
۱۷. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۱۶.    
۱۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۳.    
۱۹. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۲۴۹.    
۲۰. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۶.    
۲۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۳.    
۲۲. ↑ ابن رجب حنبلی، عبدالرحمن بن احمد، ذیل طبقات الحنابلة، ص۲۳۰.    
۲۳. ↑ ابن رجب حنبلی، عبدالرحمن بن احمد، ذیل طبقات الحنابلة، ص۲۲۴.    
۲۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
۲۵. ↑ ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
۲۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۲.    
۲۷. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۷۴.    
۲۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۳.    
۲۹. ↑ ابن رجب حنبلی، عبدالرحمن بن احمد، ذیل طبقات الحنابلة، ص۲۲۴.    
۳۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    
۳۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
۳۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۳۰۴.    
۳۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۴.    
۳۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
۳۵. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۱۶.    
۳۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
۳۷. ↑ ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
۳۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    
۳۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۹۷.    
۴۰. ↑ ابن أبی یعلی، محمد بن محمد، طبقات الحنابله، ج۲، ص۲۵۴.    
۴۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۳۱۶.    
۴۲. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۴۱۶.    
۴۳. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۲۴۹.    
۴۴. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۶.    
۴۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۷۸.    
۴۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۲۲.    
۴۷. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۴۱۵.    
۴۸. ↑ الخیاط ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۵، ص۲۱۹.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن احمد خیّاط»، ج۳، ص۳۲۵.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 499 (قمری) | زادگان سال 401 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | علمای قرن پنجم | مؤلفان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار