• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن جعفر خزاعی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن جعفر خزاعی


محمد بن جعفر خزاعی (۳۳۲ ـ ۴۰۸ هـ.ق) مورخ و قاری قرآن از آمل بود.
او در علوم قرائت از استادانی چون حسن بن سعید مطوعی و ابوعلی بن حبش بهره برد و در بغداد از یوسف بن یعقوب نجیرمی بصری و احمد بن عبیداللّه نمیری روایت کرد.
آثار او شامل الواضح فی التاریخ و تهذیب الاداء فی القرائات السبع است.
وی در سال ۴۰۸ (هجری قمری) درگذشت.



ابوالفضل محمد بن جعفر بن عبداللّه لکریم بدیلی خزاعی جرجانی
[۱] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
[۲] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
[۳] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
[۴] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
در آمل سکونت می‌کرد.
[۵] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۸۰.    

او مورخ
[۶] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۱۵۳.    
و از دانش آموختگان علم قرائت بود.
[۷] سهمی، حمزه بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۴۵۸.    
[۸] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
[۹] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
[۱۰] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
[۱۱] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
برای تحصیل در این رشته
[۱۲] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
[۱۳] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
[۱۴] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۷.    
به بلاد گوناگون همچون شام، عراق، مصر، فارس، خراسان سفر کرد.
[۱۵] سهمی، حمزه بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۴۵۸.    

واسطی گفته بود محمد خزاعی کتابی را در حروف جعل نموده و او را به ابوحنیفه نسبت داده است؛ سپس معلوم گردید موضوع جعل کتاب به دست خزاعی حقیقت نداشته است.
[۱۶] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
[۱۷] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
از این‌رو این موضوع بر خزاعی بسیار سنگین آمد و از بغداد به جبل مهاجرت نمود.
[۱۸] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۵۶.    
[۱۹] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    

برخی از ترجمه‌نویسان وی را ضعیف و غیرقابل اعتماد دانسته‌اند.
[۲۰] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
[۲۱] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
[۲۲] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
[۲۳] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
[۲۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۸۰.    



ابوالفضل قرائت را از حسن بن سعید مطّوعی، ابوعلی بن حبش و دیگران آموخت.
[۲۵] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۰۹.    
[۲۶] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
[۲۷] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
[۲۸] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    

در بغداد از یوسف بن یعقوب نجیرمی بصری، احمد بن عبیداللّه نمیری و دیگران روایت کرده است.
[۲۹] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۷، ص۷۵.    



از محمد بن جعفر اشخاصی چون قاضی ابوالقاسم تنوخی و ابوالعلاء واسطی روایت کرده‌اند.
[۳۰] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    



خزاعی کتاب‌هایی تألیف کرده که عبارتند از:
• الواضح فی التاریخ؛
[۳۱] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
[۳۲] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
[۳۳] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    

• تهذیب الاداء فی القرائات السبع؛
[۳۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۱۵۳.    

• الابانة فی الوقف و الابتداء؛
[۳۵] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۷۱.    

• المنتهی فی القرائات العشر.
[۳۶] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۸۵۸.    



جرجانی در سال ۴۰۸ (هجری قمری) در آمل درگذشت.
[۳۷] سهمی، حمزه بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۴۵۸.    
[۳۸] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
[۳۹] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
[۴۰] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
[۴۱] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    

مرگ او را اندکی پیش از ۴۰۰ (هجری قمری) هم گفته‌اند.
[۴۲] سهمی، حمزه بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۴۵۸.

(دیگر منابع:
[۴۳] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
[۴۴] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
[۴۵] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۳۴۲.    
[۴۶] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
[۴۷] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
)


۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
۲. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
۳. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
۴. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۸۰.    
۶. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۱۵۳.    
۷. ↑ سهمی، حمزه بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۴۵۸.    
۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
۹. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
۱۰. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
۱۱. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
۱۲. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
۱۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
۱۴. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۷.    
۱۵. ↑ سهمی، حمزه بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۴۵۸.    
۱۶. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
۱۷. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
۱۸. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۵۶.    
۱۹. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
۲۰. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
۲۱. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
۲۲. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
۲۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
۲۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۱۸۰.    
۲۵. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۰۹.    
۲۶. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
۲۷. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
۲۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
۲۹. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۷، ص۷۵.    
۳۰. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
۳۱. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
۳۲. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
۳۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
۳۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۱۵۳.    
۳۵. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۷۱.    
۳۶. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۸۵۸.    
۳۷. ↑ سهمی، حمزه بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۴۵۸.    
۳۸. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
۳۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
۴۰. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
۴۱. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    
۴۲. ↑ سهمی، حمزه بن یوسف، تاریخ جرجان، ص۴۵۸.
۴۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۱۶.    
۴۴. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۵۱.    
۴۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۳۴۲.    
۴۶. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۷.    
۴۷. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۲۷.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن جعفر خزاعی»، ج۳، ص۳۲۴.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 408 (قمری) | زادگان سال 332 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | علمای قرن پنجم | مؤلفان قرن 5 (قمری) | مورخان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار