• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن حسن غرس‌الدوله

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن حسن غرس‌الدوله (۴۸۸ ـ ۵۴۵ هـ.ق) ادیب، نویسنده و دیوان‌سالار عباسی بود.
از سال ۵۱۳ (هجری قمری) تا پایان عمر در دیوان انشا مشغول به کار بود.
او پس از سدیدالدوله انباری، ریاست آن را در بغداد بر عهده داشت.
وی با اهل زهد و صلاح معاشرت داشت و به عنوان راوی حدیث نیز شناخته می‌شد.
آثار ایشان شامل تاریخ الحوادث و مجموعه‌ای از رسائل (که امروزه از میان رفته) است.
شماری از اشعارش نیز باقی مانده است.
او در ذی‌الحجه ۵۴۵ (هجری قمری)در بغداد درگذشت و در مقابر قریش به خاک سپرده شد.



ابونصر محمد بن حسن بن محمد بن علی بن حمدون غرس‌الدوله بغدادی در صفر سال ۴۸۸ (هجری قمری) در خانواده‌ای مشهور به علم و فضل متولد شد. پدر و دو برادرش ابوالمعالی و ابوالمظفر به کار کتابت و ادب اشتغال داشتند.


ابونصر از اوایل سال ۵۱۳ (هجری قمری) تا هنگام مرگ به کار کتابت مشغول بود.
[۶] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۳۵۸.
او در دیوان انشا یا رسائل (اداره‌ای که از طرف شاه اسناد رسمی صادر و مکاتبات دولتی را اداره می‌کرد) جانشین سدیدالدوله انباری در بغداد بود.
ابن فوطی به نقل از ابوسعد سمعانی می‌نویسد: او از ابوعبداللّه حسین بن علی بن بُسری روایت کرده و من به واسطه ابوالحسن علی بن احمد یزدی از علوم او بهره بردم.
[۱۰] ابن فوطى‌، عبدالرزاق بن احمد‌، مجمع الآداب في معجم الألقاب، ج۲، ص۴۱۵.
ابن خلکان نیز می‌نویسد: « ابونصر با اهل خیر و صلاح معاشرت داشت و خود نیز از این قماش بود ».

محمد بن حسن دارای کتاب‌هایی می‌باشد که عبارتند از:
• رسائل؛ • تاریخ الحوادث. کتاب رسائل او از بین رفته
[۱۴] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۳۵۸.
و اشعاری از او باقی مانده است.

غرس‌الدوله در ذی‌الحجه سال ۵۴۵ (هجری قمری) در بغداد درگذشت و در مقابر قریش دفن شد.


۱. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    
۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۱۷.    
۳. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    
۴. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    
۵. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    
۶. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۳۵۸.
۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۱۷.    
۸. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    
۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۱۷.    
۱۰. ابن فوطى‌، عبدالرزاق بن احمد‌، مجمع الآداب في معجم الألقاب، ج۲، ص۴۱۵.
۱۱. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    
۱۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۱۷.    
۱۳. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۱۷.    
۱۴. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۳۵۸.
۱۵. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۱۷.    
۱۶. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    
۱۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۱۷.    
۱۸. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    
۱۹. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    
۲۰. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۳۸۲.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن حسن غرس‌الدوله»، ج۴، ص۳۵۶.






جعبه ابزار