• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن شریح رعینی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن شریح رعینی (۳۹۲ ـ ۴۷۶ هـ.ق) از قرّاء، محدثان و فقهای برجسته اندلس بود.
او در عراق، مصر و مکه علم آموخت و به استاد مسلّم در فن قرائت تبدیل شد.
در علوم ادبیات عرب، نحو و فقه نیز تبحر داشت و از استادانی چون ابوذر هروی و قیحطالی حدیث شنید.
وی خطیب شهر اشبیلیه شد و به دلیل قرائت نیکویش از حاکم وقت، معتضد، جایزه گرفت.
از شاگردانش فرزندش ابوالحسن شریح بن محمد و ابوالعباس بن عیشون بودند.
آثار مهم او شامل الکافی در علم قرائت، التذکره، اختصار الحجة و تبصرة التذکرة است.
در سال ۴۷۶ (هجری قمری) در اشبیلیه درگذشت.



ابوعبداللّه محمد بن شریح بن احمد رعینی اشبیلی در دهم ذی‌حجّه ۳۹۲ (هجری قمری) در شهر اشبیلیه به دنیا آمد.
برخی او را زاده سال ۳۸۸ (هجری قمری) می‌دانند.
وی بعد از ایام کودکی به منظور تحصیل علم دست به سفر زد و در عراق، مصر و مکه از استادان بسیاری بهره برد. بر اثر تلاش بی‌وقفه به استاد مسلّم در فن قرائت تبدیل گشت.
او که در علوم ادبیات عرب، نحو و صرف آگاهی خوبی داشت، در فقه نیز استاد گشته بود و محدثی مورد اعتماد به شمار می‌رفت.



ابوعبداللّه از ابوذر هروی و قیحطالی حدیث شنید و در فن قرائت از قنطری بهره برد.
با اجازه از بزرگانی مانند مکی بن قیسی به نقل روایت می‌پرداخت.



محمد بن شریح شاگردانی داشت که از جمله آن‌ها؛ فرزندش ابوالحسن شریح بن محمد و ابوالعباس بن عیشون از شاگردان اویند.
[۳۶] اشبیلی، ابی‌بكر بن خیر، الفهرست ابن خیر، ص۴۲۷.




رعینی چون که از دانش خوبی برخوردار بود، خطیب شهر خود اشبیلیه گردید. به دلیل قرائت نیکویش از معتضد حاکم وقت جایزه گرفت.



ابن شریح کتاب‌هایی تألیف کرده که آن آثار وی عبارت‌اند از:
الکافی در علم قرائت؛
[۳۹] اشبیلی، ابی‌بكر بن خیر، الفهرست ابن خیر، ص۳۱.

التذکره؛
• اختصار الحجة لابی علی الفسوی و تبصرة التذکرة و نزهة التبصره.



اشبیلی در سال ۴۷۶ (هجری قمری) در شهر خود درگذشت و فرزندش بر او نماز خواند و در همان شهر به خاک سپرده شد.
برخی او را درگذشته سال ۴۷۰ (هجری قمری) دانسته‌اند.



۱. ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله فی تاریخ ائمه الاندلس، ص۵۲۳.    
۲. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۷۹.    
۴. ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیه الملتمس فی تاریخ رجال اهل الاندلس، ص۸۱.    
۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۴.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۵.    
۷. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان و عبره الیقظان، ج۳، ص۹۱.    
۸. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، ج۵، ص۳۳۰.    
۹. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۸.    
۱۰. ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله فی تاریخ ائمه الاندلس، ص۵۲۴.    
۱۱. ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیه الملتمس فی تاریخ رجال اهل الاندلس، ص۸۱.    
۱۲. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۴.    
۱۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۸.    
۱۴. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۶۶.    
۱۵. ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله فی تاریخ ائمه الاندلس، ص۵۲۳.    
۱۶. ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیه الملتمس فی تاریخ رجال اهل الاندلس، ص۸۱.    
۱۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۸.    
۱۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۶۶.    
۱۹. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۲۰. ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله فی تاریخ ائمه الاندلس، ص۵۲۳.    
۲۱. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۲۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۸.    
۲۳. ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیه الملتمس فی تاریخ رجال اهل الاندلس، ص۸۱.    
۲۴. ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله فی تاریخ ائمه الاندلس، ص۵۲۳.    
۲۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۷۹.    
۲۶. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۵.    
۲۷. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان و عبره الیقظان، ج۳، ص۹۱.    
۲۸. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، ج۵، ص۳۳۰.    
۲۹. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۳۰. ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله فی تاریخ ائمه الاندلس، ص۵۲۴.    
۳۱. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۳۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۷۹.    
۳۳. ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله فی تاریخ ائمه الاندلس، ص۵۲۴.    
۳۴. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۳۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۷۹.    
۳۶. اشبیلی، ابی‌بكر بن خیر، الفهرست ابن خیر، ص۴۲۷.
۳۷. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۷۹.    
۳۸. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۳۹. اشبیلی، ابی‌بكر بن خیر، الفهرست ابن خیر، ص۳۱.
۴۰. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۴۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۷۹.    
۴۲. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۴.    
۴۳. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۵.    
۴۴. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان و عبره الیقظان، ج۳، ص۹۱.    
۴۵. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، ج۵، ص۳۳۰.    
۴۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۸.    
۴۷. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۴۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۷۹.    
۴۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۴.    
۵۰. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۵.    
۵۱. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان و عبره الیقظان، ج۳، ص۹۱.    
۵۲. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، ج۵، ص۳۳۰.    
۵۳. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۴.    
۵۴. ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۵۳.    
۵۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۴.    
۵۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۸.    
۵۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۶۶.    
۵۸. ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیه الملتمس فی تاریخ رجال اهل الاندلس، ص۸۱.    
۵۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۷۹.    
۶۰. ابن بشکوال، ابوالقاسم، الصله فی تاریخ ائمه الاندلس، ص۵۲۴.    
۶۱. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۳۳۵.    
۶۲. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان و عبره الیقظان، ج۳، ص۹۱.    
۶۳. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، ج۵، ص۳۳۰.    
۶۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ص۲۳۴.    
۶۵. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۵۸.    
۶۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۴.    
۶۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۶۶.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن شریح رعینی»، ج۳، ص۳۳۰.






جعبه ابزار