محمد بن عبدالله حرّانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن عبدالله حرّانی (م
۴۸۴ ـ
۵۶۰ هـ.ق) شاعر، ادیب و محدثی
حنبلی مذهب بود.
وی از علمای برجسته‌ای چون ابوالفوارس طراد زینبی، ابومحمد رزق‌اللّه تمیمی و نیز ابوالفتح حداد در
اصفهان بهره برد.
از راویان آثار او می‌توان به دخترش خدیجه، عبداللطیف قبّیطی، ابوسعد سمعانی و همچنین ابوالفرج ابن جوزی اشاره کرد.
ایشان علاوه بر جایگاه علمی و روایی، به دلیل اخلاق نیکو، حسن معاشرت و وثاقت، از شهود عدل در محکمه قاضی‌القضات ابوالحسن دامغانی بود.
وی در زمره چهره‌های برجسته عدول
بغداد به شمار می‌رفت.
از آثار او، مجموعه شعری و کتاب
روضة الأدباء باقی مانده است.
ایشان در ۱۲
جمادی‌الاول یا ۱۳
جمادی‌الثانی سال ۵۶۰ (هجری قمری) در بغداد درگذشت.
ابوعبداللّه محمد بن عبداللّه بن عباس حرّانی بغدادی ازجی معدّل شاعر، ادیب
و محدث
حنبلی مذهب
که در سال ۴۸۴ (هجری قمری) متولد شد.
او پس از نشوونما در موطن خویش حرّان شهری بین موصل و شام به تحصیل علم و دانش روی آورد.
محمد بن عبداللّه از طبعی لطیف و ذوقی سرشار بهره‌مند بود و از سوی رجالیون حنبلی، شخصی موثق، امین، دارای حسن معاشرت به حساب می‌آمد.
وی از شهود عدل در محکمه قاضی القضات ابوالحسن علی بن محمد بن علی دامغانی (م
۵۱۳ هـ.ق) بود.
او از اعیان عدول بغداد شمرده شده است.
ابوعبداللّه از مشایخ او ابوالفوارس طراد بن محمد زینبی،
ابومحمد رزق اللّه تمیمی ثقفی،
ابوالحسن هبه اللّه بن عبدالرزاق انصاری،
حافظ یحیی بن مَنْده
و ابوسعد مطرّز است.
ابوالفتح احمد محمد حدّاد نیز از دیگر مشایخ او در اصفهان بوده است.
ابن عبداللّه شاگردان و راویانی داشت که از آن میان می‌توان به افرادی همچون؛ دخترش خدیجه،
عبداللطیف ابن قبّیطی
و ابوسعد سمعانی از او روایت کرده‌اند.
همچنین
ابوالفرج ابن جوزی (م
۵۹۷ هـ.ق) از شاگردان او بوده و از او اجازه نقل روایت نیز دریافت داشته است.
احمد بن مسلمه آخرین کسی است که از وی اجازه نقل روایت گرفت.
حرّانی دارای شعر
و کتاب
روضة الأدباء است.
ازجی آخرین فرد از شهود عدل در محکمه ابوالحسن دامغانی بود.
او در دوازدهم جمادی‌الاولی
یا سیزدهم جمادی‌الثانی
سال ۵۶۰ (هجری قمری) در بغداد وفات کرد
و در مقبره فیل باب الازجِ این شهر دفن شد.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن عبدالله حرّانی»، ج۴، ص۳۰۹.
