• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن عبدالله فرضی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن عبدالله فرضی (۳۲۲ ـ ۴۰۲ هـ.ق) فقیه و متخصص در تقسیم ارث بود.
او فردی مورد اعتماد و از علمای شافعی بود.
او از ابوالعباس اثرم و حسن بن محمد فسوی کسب علم کرد.
ابومحمد خلال و عبداللّه لعزیز ازجی از شاگردان او بودند.
از آثار او می‌توان به کتاب‌های الایجاز و الفرائض اشاره کرد.
ابن لبّان در سال ۴۰۲ (هجری قمری) درگذشت.



ابوالحسین محمد بن عبداللّه بن حسن فَرَضی بصری مشهور به ابن لبّان اهل بصره بود و ظاهراً در سال ۳۲۲ (هجری قمری) به دنیا آمد.
[۹] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۲۱۷.

او از پیشوایان علم فقه و تقسیم میراث بود و به ویژه در تقسیم ارث و میراث مهارتی خاص داشت.
زمانی در ایام ابوالعباس مأمون بن محمد خوارزمشاه به خوارزم مسافرت کرد و مورد احترام و اکرام وی واقع شد. به دستور خوارزمشاه مدرسه‌ای به نام او در بغداد تأسیس شد که فقهای خوارزم در آن‌جا به تعلیم و تعلم مشغول بودند.
وی پس از بازگشت از خوارزم در همان مدرسه به تدریس مشغول شد و خوارزمشاه سالیانه اموال و دستمزدی برای او می‌فرستاد.
او فردی مورد اعتماد و از علمای شافعی بود.



ابوالحسین علوم خویش را از ابوالعباس اثرم و حسن بن محمد فسوی فرا گرفته و از ایشان روایت کرده است.


محمد بن عبداللّه شاگردانی داشته که از جمله؛ ابومحمد خلاّل و عبداللّه لعزیز ازجی از شاگردان او بودند. و ابن سراقه
[۲۵] عبادی، محمد، طبقات الشافعیه، ص۱۰۰.

ابن نهروانی فقه را از او فرا گرفته‌اند.
وی در راستای تعلیم و تعلم به شهرهای گوناگونی سفر کرده است.


ابن لبّان کتاب‌های تألیف کرده که عبارتند از:
• الایجاز؛
• و الفرائض.



فَرَضی در سال ۴۰۲ (هجری قمری) درگذشت. در تاریخ وفات او اختلاف است.
[۳۸] حسینی، ابوبکر بن هدایة‌الله، طبقات الشافعیه، ص۱۲۰.


۱. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۰۶.    
۲. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، النجوم الزاهرة، ج۴، ص۲۳۱.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۶۸.    
۴. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۵۹.    
۵. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۰۳.    
۶. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۱۲۶.    
۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۲۷.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۲۱۷.    
۹. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۲۱۷.
۱۰. شیرازی شافعی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۲۰.    
۱۱. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۱۲۶.    
۱۲. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۰۳.    
۱۳. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۵۹.    
۱۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۶۸.    
۱۵. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، النجوم الزاهرة، ج۴، ص۲۳۱.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۶۸.    
۱۷. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۲۱۹.    
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۶۹.    
۱۹. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۱، ص۲۰۰.    
۲۰. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۵۴.    
۲۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۲۱۷.    
۲۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۶۸.    
۲۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۲۱۷.    
۲۴. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۹۲.    
۲۵. عبادی، محمد، طبقات الشافعیه، ص۱۰۰.
۲۶. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، مرآت الجنان، ج۳، ص۵.    
۲۷. ابن قاضی شهبه، ابوبکر بن احمد، طبقات الشافعیه، ص۱۹۳.    
۲۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۰۶.    
۲۹. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۲۴۵.    
۳۰. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۰۶.    
۳۱. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۹۲.    
۳۲. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۱۲۷.    
۳۳. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۰۳.    
۳۴. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۵۹.    
۳۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۶۹.    
۳۶. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، النجوم الزاهرة، ج۴، ص۲۳۱.    
۳۷. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۰۶.    
۳۸. حسینی، ابوبکر بن هدایة‌الله، طبقات الشافعیه، ص۱۲۰.
۳۹. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۰۶.    
۴۰. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، النجوم الزاهرة، ج۴، ص۲۳۱.    
۴۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۶۸.    
۴۲. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۵۹.    
۴۳. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۲۰۳.    
۴۴. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۱۲۶.    
۴۵. اسنوی، عبدالرحیم، طبقات الشافعیه، ج۲، ص۱۹۰.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن عبدالله فرضی»، ج۳، ص۳۵۳.






جعبه ابزار