• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن عثمان کاتب خراسانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن عثمان کاتب خراسانی (قرن ۵ هـ.ق) از شاعران قرن پنجم (هجری قمری) و معاصر حکیم عنصری بلخی بود.
او نزد ابوالفرج سگزی (سنجری)، که استاد عنصری نیز بود، شاگردی کرد.
با توجه به وفات عنصری در سال ۴۳۱ یا ۴۳۲ (هجری قمری)، کاتب خراسانی نیز در همان دوره می‌زیست.
او شخصیتی گمنام داشت و اطلاعات زیادی درباره‌اش در دست نیست.
رضاقلی خان هدایت برخی از غزلیات او را نقل کرده و اثر به‌جا مانده از او دیوان شعر یا اشعار پراکنده است.



محمد بن عثمان کاتب خراسانی معاصر حکیم عنصری بلخی بوده است.
ایشان غالبا به گمنامی میل داشته و بیش از این در مورد او اطلاعی در دست نیست. رضاقلی خان هدایت بعضی از غزلیات او را نقل کرده است.
[۳] هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، ج۱، ۳، ص۱۷۲۹.




محمد بن عثمان شاگرد ابوالفرج سگزی (سنجری) بود.
[۴] هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، ج۱، ۳، ص۱۷۲۹.
که وی استاد عنصری بلخی نیز می‌باشد.
[۶] هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، ج۱، ص۱۵۰.




از کاتب همان دیوان شعر یا اشعار برجای مانده است.



خراسانی درباره وفاتش می‌توان گفت: از آن‌جا که حکیم عنصری بلخی در سال ۴۳۱ یا ۴۳۲ (هجری قمری)، یعنی در نیمه اول قرن پنجم درگذشته است. باید کاتب خراسانی را نیز از شعرای قرن پنجم هجری به شمار آورد.
(دیگر منابع:
[۹] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱۱، ص۱۵۷۸۱.
)



۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۲۰۷.    
۲. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۲۰۷.    
۳. هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، ج۱، ۳، ص۱۷۲۹.
۴. هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، ج۱، ۳، ص۱۷۲۹.
۵. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۲۰۷.    
۶. هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، ج۱، ص۱۵۰.
۷. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۲۰۷.    
۸. مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۴، ص۲۱۷.    
۹. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱۱، ص۱۵۷۸۱.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن عثمان کاتب خراسانی»، ج۳، ص۳۶۱.






جعبه ابزار