• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن علی طرازی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن علی طرازی


محمد بن علی طرازی (قرن ۵ هـ.ق) از عالمان قرن پنجم هجری است که اطلاعات دقیقی از زندگی او در منابع رجالی شیعه و سنی یافت نمی‌شود.
او در نیشابور متولد شد، پدر و جدش از عالمان این شهر بودند.
درباره مذهب او اختلاف نظر وجود دارد؛ اگرچه پدرش حنبلی معرفی شده، اما گرایش‌های شیعی در روایات منقول از او توسط ابن طاووس در کتاب‌های اقبال و جمال الاسبوع دیده می‌شود.
وی روایاتی از زیارت حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها)، امام حسن (علیه‌السلام)، امام حسین (علیه‌السلام) و دعایی در باب غدیر خم نقل کرده و محدثان شیعه را «اصحابنا» نامیده است.
از آثار او الدعاء و الزیاره است.


محمد بن علی بن محمد بن محمد بن احمد بن عثمان طِرازی
[۱] کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    
[۲] خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۵۴.    
[۳] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۹.    
[۴] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۵۹.    
در منابع رجالی شیعه و سنی سخنی از او نیست؛ اما جدش ابوبکر طرازی (۳۰۰ - ۳۸۵ هـ.ق) ساکن بغداد بوده که در سال ۳۳۰ هـ.ق به سوی شهرهای ایران مهاجرت کرد و در سال ۳۳۲ (هجری قمری) در نیشابور مقیم گردید.
[۵] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۵۹.    
[۶] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ص۳۰۱.    

پدرش ابوالحسن طرازی هم از عالمان بزرگ نیشابور بوده و در سال ۴۲۲ (هجری قمری) وفات یافته است.
[۷] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۴۰۹.    

بنابر این محمد طرازی در نیشابور زاده شده و به کمال رسیده است.
[۸] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۵۹.    



محمد بن علی درباره مذهب خودش و خاندانش به راحتی نمی‌توان نظر داد.
اگرچه پدرش علی، حنبلی معرفی شده است؛
[۹] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۴۰۹.    
ولی مذهب جدش ابوبکر روشن نیست.
ضمن این‌که گزارشی از تغییر مشی حدیثی او در اواخر عمرش با بزرگان اهل سنت وجود دارد.
[۱۰] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۵۹.    

گویا به همین دلیل به نقل روایات مناکیر و اباطیل متهم گشته است.
[۱۱] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۴، ص۲۸.    

با این‌که اندک آگاهی ما از محمد طرازی از طریق ابن طاووس است که در دو کتاب اقبال و جمال الاسبوع خود بارها از کتاب طرازی که با خط خود او بوده؛ دعاهایی را نقل کرده است. اما همین دعاها و زیارت‌ها نشان دهنده تشیع او است که متن زیارت حضرت زهرا، امام حسن، امام حسین (علیهم‌السلام) و دعایی در باب غدیر خم و اعمال عبادی موافق عقاید شیعه را روایت کرده
[۱۲] سید بن طاووس، علی بن موسی، جمال الاسبوع، ص۳۲.    
[۱۳] سید بن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ص۴۷۴.    
[۱۴] سید بن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ج۲، ص۶۲۴.    
[۱۵] کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    
[۱۶] خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۵۴.    
و محدثان شیعه را «اصحابنا» نامیده است.
[۱۷] سید بن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ص۴.    



طرازی از کسانی چون احمد بن علی بن نوح، محمد بن هارون بن موسی تلعکبری، محمد بن موسی قزوینی، عبداللّه بن حسین یعقوب فارسی و احمد بن محمد بن عیاش جوهری روایت کرده است.
که از این به دست می‌آید او با نجاشی (م ۴۵۰ هـ.ق) هم‌عصر بوده است.
[۱۸] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۸، ص۱۹۵.    
[۱۹] خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۵۵.    



محمد کتابی نوشته که آقا بزرگ تهرانی آن را الدعاء و الزیاره نامیده است.
[۲۰] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۸، ص۱۹۵.    
[۲۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۹.    
[۲۲] کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    



طرازی در قرن ۵ (هجری قمری) می‌زیست.
[۲۳] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۹.    
[۲۴] کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    

(دیگر منابع:
[۲۵] کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    
[۲۶] خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۵۴.    
[۲۷] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۹.    
[۲۸] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ص۳۰۱.    
)
۱. ↑ کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    
۲. ↑ خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۵۴.    
۳. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۹.    
۴. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۵۹.    
۵. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۵۹.    
۶. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ص۳۰۱.    
۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۴۰۹.    
۸. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۵۹.    
۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۴۰۹.    
۱۰. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۵۹.    
۱۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۴، ص۲۸.    
۱۲. ↑ سید بن طاووس، علی بن موسی، جمال الاسبوع، ص۳۲.    
۱۳. ↑ سید بن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ص۴۷۴.    
۱۴. ↑ سید بن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ج۲، ص۶۲۴.    
۱۵. ↑ کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    
۱۶. ↑ خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۵۴.    
۱۷. ↑ سید بن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ص۴.    
۱۸. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۸، ص۱۹۵.    
۱۹. ↑ خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۵۵.    
۲۰. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۸، ص۱۹۵.    
۲۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۹.    
۲۲. ↑ کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    
۲۳. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۹.    
۲۴. ↑ کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    
۲۵. ↑ کلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، کتابخانه ابن طاوس، ص۲۴۶.    
۲۶. ↑ خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۵۴.    
۲۷. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۹.    
۲۸. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، ص۳۰۱.    


پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن علی طرازی»، ج۳، ص۳۴۱.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سده پنجم (قمری) | درگذشتگان قرن 5 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | علمای قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار