• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن علی قیسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن علی قیسی (۴۷۹ ـ ۵۶۷ هـ.ق) فقیه، قاضی، و تاجر شافعی مذهب از قلعه حماد در عدوه مصر بود.
او به‌منظور تحصیل علم و تجارت به شهرهایی چون فاس، بجایه و قرطبه سفر کرد.
وی نزد فقها و محدثان برجسته‌ای در مصر و اندلس دانش آموخت.
در سال ۵۳۶ (هجری قمری) منصب قضاوت در فاس را بر عهده گرفت، ولی به‌علت ضعف بدنی، از آن کناره گرفت و به تدریس پرداخت.
ایشان فقیهی زبردست و صاحب‌نظر در فقه شافعی، به‌ویژه در آثار غزالی بود.
از آثار وی می‌توان به کتاب‌های تسهیل المطلب فی تحصیل المذهب، التفصّی عن فوائد التقصّی، و التبیین فی شرح الثلقین اشاره نمود.
او در ۲۱ رجب ۵۶۷ (هجری قمری) در فاس درگذشت.



ابوعبداللّه محمد بن علی بن جعفر قیسی معروف به ابن رمامه فقیه، قاضی و تاجر اهل قلعه حماد در عِدوه مصر بود. در سال ۴۷۸ (هجری قمری) یا ۴۷۹ (هجری قمری) متولد شد. وی پس از نشوونما در موطن خویش به منظور کسب علم و دانش و همچنین تجارت، به شهرهای گوناگون از جمله فاس، بجایه (الجزایر) و قرطبه (اندلس) مسافرت کرد.
او فقیهی زبردست و تیزبین بود و به مذهب شافعی گرایش داشت.


ابوعبداللّه فقه را از ابوالفضل بن نحوی فرا گرفت. از وی و ابواسحاق ابراهیم بن حمّاد، دایی اش ابوالحسن علی بن طاهر بن مَحْشُوَّه، ابوحفص توزری و ابومحمد مقری روایت کرده است.
ابومحمد بن عتاب، ابوالولید بن رشد، ابوبحر اسدی و ابوالولید بن طریف نیز از استادان او در اندلس به شمار می‌روند.



محمد بن علی همچنین ابوذر خُشنی، ابوالحسن بن مفضل، ابوالقاسم بن بقی، ابوعبداللّه بن ابی‌درقه و برخی دیگر نیز از او روایت کرده‌اند.

قیسی در سال ۵۳۶ (هجری قمری) منصب قضاوت را در شهر فاس عهده‌دار گردید. اما پس از چندی به علت ضعف و ناتوانی در انجام این کار استعفا کرد و به تدریس و تربیت شاگردان روی آورد. همچنین به کتاب فقهی ابوحامد غزالی، البسیط نیز توجه ویژه ای داشت.


ابن رمامه کتاب‌هایی تالیف کرده که عبارتند از:
• تسهیل المطلب فی تحصیل المذهب؛ • التفصِّی عن فوائد التقصّی؛ • التبیین فی شرح الثلقین.

قیسی در ۲۱ رجب سال ۵۶۷ (هجری قمری) در فاس مراکش از دنیا رفت.


۱. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۴. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۵. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۶. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۷. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۸. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۱۰. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۱۱. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۱۲. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۱۳. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۱۴. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۱۵. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۱۶. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۱۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۱۸. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۱۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۲۰. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۲۱. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۲۲. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۲۳. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۲۴. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۲۵. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۲۶. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۲۷. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۲۸. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۲۹. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۳۰. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۳۱. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۳۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۳۳. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۳۴. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۳۵. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۳۶. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۳۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۳۸. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۳۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۴۰. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۴۱. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۴۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۴۳. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۴۴. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۴۵. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۴۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۴۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۴۸. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۴۹. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۵۰. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۵۱. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۵۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۵۳. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۵۴. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۵۵. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۵۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۵۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۵۸. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۵۹. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۶۰. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۶۱. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۶۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۶۳. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۶۴. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۶۵. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۶۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۹.    
۶۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    
۶۸. ابن ابار، محمد بن عبدالله، التکملة لکتاب الصله، ج۲، ص۱۵۸.    
۶۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۳۱۳.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن علی قیسی»، ج۴، ص۳۷۴.






جعبه ابزار