• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن علی واسطی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن علی واسطی (۴۰۹ ـ ۴۹۸ هـ.ق) از ادبا، فقها و شاعران بزرگ شافعی مذهب بود.
او در واسط به دنیا آمد و برای تحصیل به بغداد رفت و از استادانی چون خطیب بغدادی و ابواسحاق شیرازی بهره برد.
ایشان در ادب، فقه، حدیث و شعر سرآمد زمان خود بود و خطی زیبا داشت.
شاگردانی همچون محمد بن ناصرالدین از او روایت کرده‌اند.
وی در سال ۴۹۸ (هجری قمری) در زادگاهش درگذشت.



ابوالحسن محمد بن علی بن حسن واسطی ملقب به ابن ابی‌الصقر، اهل واسط بود.
در سال ۴۰۹ (هجری قمری) در آن‌جا زاده شد و در همان جا پرورش یافت.
او در عصر خود ادیب، بلیغ، راوی حدیث، فقیهی برجسته و شاعری زبردست به شمار می‌آمد.
بیشتر در ادب و شعر تخصص داشت.
وی خطی زیبا داشت.



ابوالحسن برای کسب دانش به بغداد رفت.
از استادان آن‌جا چون ابواسحاق شیرازی، ابوبکر احمد بن علی خطیب بغدادی و دیگران ادب و فقه آموخت و احادیث بسیاری شنید.



از محمد بن علی بزرگانی همچون ابوغالب ذهلی، حافظ محمد بن ناصرالدین از شاگردان وی به شمار می‌آمدند.



محمد از بزرگان مذهب شافعی به شمار می‌آمد و نسبت به مذهب خود بسیار تعصب داشت.
مذهبش را در اشعار خود منعکس می‌ساخت.



ابن ابی‌الصقر کتابه به نام دیوان واسطی را نگاشته است.



واسطی در سال ۴۹۸ (هجری قمری) در واسط از دنیا رفت.



۱. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۱.    
۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۶.    
۳. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۵۰.    
۴. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۹۴.    
۵. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۹۶.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۳۸.    
۷. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۵.    
۸. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۹۱.    
۹. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۷.    
۱۰. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۱۸.    
۱۱. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۱۲. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۱.    
۱۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۷.    
۱۴. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۱.    
۱۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۸.    
۱۶. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۹۷.    
۱۷. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۷.    
۱۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۱۹. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۱.    
۲۰. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۶.    
۲۱. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۵۰.    
۲۲. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۹۴.    
۲۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۳۸.    
۲۴. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۹۱.    
۲۵. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۷.    
۲۶. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۱.    
۲۷. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۵۰.    
۲۸. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۹۴.    
۲۹. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۹۷.    
۳۰. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۶.    
۳۱. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۵۰.    
۳۲. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۱.    
۳۳. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۱.    
۳۴. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۶.    
۳۵. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۵۰.    
۳۶. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۹۴.    
۳۷. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۳۸.    
۳۸. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۵.    
۳۹. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۹۱.    
۴۰. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۱.    
۴۱. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۶.    
۴۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۳۸.    
۴۳. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۱.    
۴۴. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۶.    
۴۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۶.    
۴۶. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۶.    
۴۷. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۵۰.    
۴۸. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۹۷.    
۴۹. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۳۸.    
۵۰. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۷.    
۵۱. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۵۲. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۵۰.    
۵۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۳۸.    
۵۴. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۵۰.    
۵۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۶.    
۵۶. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۵۰.    
۵۷. الزرکلی، خیر الدین، الاعلام للزرکلی، ج۶، ص۲۷۷.    
۵۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۱۸.    
۵۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۶۰. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۹۴.    
۶۱. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۱۹۲.    
۶۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۵۷۸.    
۶۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۳۹.    
۶۴. زرکلی، خیرالدین، الاعلام،ج۶، ص۲۷۷.    
۶۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    
۶۶. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۱۸.    
۶۷. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۹۷.    
۶۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۳۸.    
۶۹. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۴، ص۱۴۲.
۷۰. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۶۵.    
۷۱. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۱۹۱.    
۷۲. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۱۸.    
۷۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۷۷.    
۷۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷۸.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن علی واسطی»، ج۳، ص۳۷۷.






جعبه ابزار