• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن عمر فرقدی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن عمر فرقدی (قرن ششم هـ.ق) از شاعران برجسته اواخر این سده بود.
اطلاعات اندکی از زندگی او در دست است، اما روشن است که وی از مداحان دربار غیاث‌الدین ابوالفتح محمد بن سام، سلطان مقتدر سلسله غوری، به شمار می‌رفت.
این پادشاه پس از کشته شدن سیف‌الدین محمد بن حسین، در سال ۵۶۹ (هجری قمری) سلطنت را به دست گرفت و تا سال ۵۹۹ (هجری قمری) حکومت کرد.
فرقدی در این دربار جایگاه ویژه‌ای داشت. عوفی او را شاعری فاضل و چیره‌دست می‌داند که در عصر خود بر دیگران برتری داشت.
هدایت نیز از شهرت و کمال او در خراسان یاد کرده است.
هرچند از اشعار وی مقدار اندکی باقی مانده، اما همان اندک، گواهی بر قدرت و مهارت او در سخن‌پردازی است.
ایشان دارای دیوان شعر بوده است.



محمد بن عمر فرقدی خراسانی با آن‌که او در عهد خود، یعنی اواخر قرن ششم از بزرگان شعرا شمرده می‌شد، اطلاعات اندکی از وی در دست است.


محمد بن عمر معاصر و مداح غیاث‌الدین ابوالفتح محمد بن سام، سلطان نام‌آور غوری بوده است.
بعد از کشته شدن سیف‌الدین محمد بن حسین، زمام امور ممالک غوریه را در دست گرفت.


خراسانی در سال ۵۶۹ (هجری قمری)، غزان را که بر غزنه تسلط یافته بودند از آن شهر بیرون راند و تا سال ۵۹۹ (هجری قمری) سلطنت کرد.
ایشان به دربار این پادشاه اختصاص داشت و اشعار محدودی که از وی مانده نشانگر مهارت و قدرت او در شعر می‌باشد.
[۲] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۲، ص۷۱۸.


درباره محمد بن عمر نویسندگان نظراتی داده‌اند که از جمله، عوفی درباره او می‌گوید اهل خراسان بود. در فضل، هنر و نظم در زمان خود بر دیگران برتری داشت.
[۳] عوفی، محمد، لباب الالباب، ص۴۶۴.
هدایت نیز او را شاعری بی‌نظیر دانسته و می‌گوید: در خراسان مشهور و معروف اهل کمال بود. از اشعارش مقدار کمی مانده است.
[۴] هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، ۱، ج۲، ص۱۴۰۸.


فرقدی کتاب دیوان شعر اثرش است.
(دیگر منابع:
[۶] خیام‌پور، عبدالرسول، فرهنگ سخنوران، ص۴۴۳.
)

۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۱۳۷.    
۲. صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۲، ص۷۱۸.
۳. عوفی، محمد، لباب الالباب، ص۴۶۴.
۴. هدایت، رضاقلی‌خان، مجمع الفصحاء، ۱، ج۲، ص۱۴۰۸.
۵. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۱۳۷.    
۶. خیام‌پور، عبدالرسول، فرهنگ سخنوران، ص۴۴۳.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن عمر فرقدی»، ج۴، ص۳۶۵.






جعبه ابزار