• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن محمد افطسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن محمد افطسی


محمد بن محمد افطسی (م. پس از ۵۱۰ هـ.ق) ادیب، شاعر و نسب‌شناس علوی اهل طرابلس شام بود.
وی در علم انساب، به‌ویژه تبارشناسی قریش، تبحر داشت.
او اشعاری در مدح بنی‌عمار، حاکمان طرابلس، و نیز افضل بن بدر جمالی وزیر فاطمی مصر سرود.
ایشان در سال ۴۹۲ (هجری قمری) به دمشق و سپس به مصر سفر کرد .
از جمله آثار او دیوان شعر و المجموع اللفیف است.
کتابی کشکول‌گونه با محتوای ادبی، علمی و تاریخی می‌باشد.
ابن عساکر نمونه‌هایی از اشعار او را در آثار خود نقل کرده است.
او تا پس از سال ۵۱۰ (هجری قمری) و به روایتی ۵۱۵ (هجری قمری) در قید حیات بود.


ابوجعفر محمد بن محمد بن هبه اللّه حسینی افطسی علوی أطرابلسی
[۱] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
[۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
[۳] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۷.    
[۴] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    
ملقب به امین الدوله
[۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    
درباره وی اطلاعات چندانی در دست نیست.
بر پایه گزارش ابن عساکر وی فردی ادیب
[۶] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
و نسب‌شناس بود و در تبارشناسی قریش آگاهی کامل داشت.
[۷] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
[۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
[۹] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    

در شعر نیز دستی توانا داشت.
[۱۰] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
[۱۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
[۱۲] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۷.    


امین الدوله در مدح بنی‌عمار، از حاکمان و بزرگان طرابلس شام اشعاری سروده است.
[۱۳] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
[۱۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
[۱۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۷.    

ابن عساکر می‌نویسد: ابوجعفر روزگاری به مصر سفر کرد
[۱۶] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
[۱۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
و در آن‌جا نیز اشعاری در تمجید از امیر افضل بن بدر جمالی از وزیران فاطمیان مصر سرود.
[۱۸] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
[۱۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    

او در سال ۴۹۲ (هجری قمری) به دمشق هم مسافرت کرد.
[۲۰] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
[۲۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    

پاره‌ای اشعار او را ابن عساکر در کتاب خود آورده است.
[۲۲] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۱.    
[۲۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    


ابوجعفر کتاب‌هایی تالیف کرده که این آثار عبارت‌اند از:
• دیوان شعر؛
[۲۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۸.    
[۲۵] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    

• المجموع اللفیف.
[۲۶] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    

که این کتاب به نوشته حاجی خلیفه کشکولی پر از نوادر و فواید فنون گوناگون بوده است.
[۲۷] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    



افطسی فوتش را پس از ۵۱۰ (هجری قمری)
[۲۸] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۱.    
[۲۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۷.    
و برخی از متأخران پس از ۵۱۵ (هجری قمری)
[۳۰] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
در مصر نوشته‌اند.
[۳۱] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۱.    
[۳۲] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۸.    



۱. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۳. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۷.    
۴. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    
۵. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    
۶. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
۷. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۹. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    
۱۰. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
۱۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۱۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۷.    
۱۳. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
۱۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۱۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۷.    
۱۶. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
۱۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۱۸. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
۱۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۲۰. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۰.    
۲۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۲۲. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۱.    
۲۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۲۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۸.    
۲۵. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۲۶. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    
۲۷. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۶۰۶.    
۲۸. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۱.    
۲۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۷.    
۳۰. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۲۳.    
۳۱. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۲۱۱.    
۳۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۳۰۸.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن محمد افطسی»، ج۴، ص۲۸۵.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 6 (قمری) | درگذشتگان سال 510 (قمری) | شاعران قرن 6 (قمری) | شخصیت‌های قرن 6 (قمری) | مؤلفان قرن 6 (قمری) | نسب شناسان قرن 6 (قمری)
جعبه ابزار