محمد بن محمد حسینی بغدادی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن محمد حسینی (
۴۰۵-
۴۸۰ هـ.ق) از علمای حدیث، ادب و شعر بود که در
بغداد زاده شد و در
سمرقند ساکن گردید.
او از استادانی مانند خطیب بغدادی
حدیث آموخت و در شهرهای مختلف به تدریس پرداخت.
ایشان مردی ثروتمند بود و صاحب چهل روستا در اطراف کش، اما به دلیل بدگویی قاضی سمرقند، زندانی و اموالش مصادره شد.
از آثار او
فرحة العالِم است.
وی در سال ۴۸۰ (هجری قمری) در زندان سمرقند بر اثر گرسنگی درگذشت و در همان‌جا دفن شد.
ابوالمعالی محمد بن محمد بن زید حسینی بغدادی ذوالشرفین نسب شریف وی به
امام سجاد (علیه‌السلام) می‌رسد.
در سال ۴۰۵ (هجری قمری) در بغداد به دنیا آمد
و در همان‌جا پرورش یافت و در سمرقند زندگی می‌کرد.
در عصر خود فاضل، ادیب، شاعر، مورد اعتماد، محدث و مدرس به شمار می‌آمد.
وی پس از مدتی سکونت در سمرقند
به شهرهای
اصفهان،
نیشابور،
سرخس و بغداد
سفر کرد
و به تدریس و املای حدیث پرداخت.
سپس به سمرقند بازگشت و تا پایان عمر در آن‌جا ساکن بود.
ابوالمعالی از استادان صاحب نام بغداد همچون
ابوبکر احمد بن علی خطیب بغدادی،
ابوعلی بن شاذان حدیث آموخت.
از
حسینی افرادی همچون؛
ابونصر زهیر بن علی خِدامی،
استادش ابوبکر احمد بن علی خطیب بغدادی و دیگران روایت کرده‌اند.
ابن محمد به نمایندگی از سوی حاکم
ماوراءالنهر خاقان خضر بن ابراهیم، به بغداد نزد القائم بامرا حاکم عباسی
و نیشابور
سفر کرد.
وی مردی ثروتمند و صاحب چهل روستا در اطراف کش در ماوراءالنهر بود.
در هر روستا نماینده‌ای داشت.
به این سبب مورد حسد قاضی سمرقند قرار گرفت و بر اثر بدگویی قاضی نزد حاکم ماوراءالنهر دستگیر و زندانی گردید و اموالش نیز مصادره شد.
او مردی سخاوتمند و بخشنده بود و اموال خود را به فقرا می‌بخشید و در امور خیر صرف می‌کرد.
بغدادی کتاب
فرحة العالِم را نگاشته است.
ابوالمعالی سال ۴۸۰ (هجری قمری) بر اثر گرسنگی در زندان سمرقند از دنیا رفت
و در همان‌جا به خاک سپرده شد.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن محمد حسینی»، ج۳، ص۲۲۰- ۲۲۱.
