• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن مکی انصاری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن مکی انصاری


محمد بن مکی انصاری (م. حدود ۵۶۵ هـ.ق) نحوی و محدث مالکی مذهب بود.
اطلاعات اندکی از زندگی وی در دست است.
از استادان او ابوعلی سند بن عنان و ابوطاهر سلفی بودند و شاگردانی چون عبدالوهاب بن رواح و ظافر بن طاهر از او روایت کرده‌اند.
آثار معروف ایشان شامل عُمدة الکامل فی ضبط العوامل و الدُرر المُکلّله فی الفرق بین الحروف المُشکله در علم لغت است.
او در حدود سال ۵۶۵ (هجری قمری) درگذشت.


محمد بن مکی بن محمد بن عبداللّه انصاری أزدی
[۱] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
[۲] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
[۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
[۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
درباره وی اطلاعات چندانی در دست نیست.
حاجی خلیفه از وی به عنوان فردی نحوی یاد کرده
[۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
[۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
[۷] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
و مالکی مذهبش خوانده است.
[۸] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
[۹] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
[۱۰] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    


محمد از اساتیدی بهره برده است. چنان‌که سیوطی در شرح حال مختصری که از وی داده است، می‌نویسد: او از دایی‌اش ابوعلی سند بن عنان مالکی
[۱۱] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
و ابوطاهر سلفی
[۱۲] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
حدیث شنیده و روایاتی را نقل کرده است.


محمد بن مکی شاگردان و راویانی داشت که از آن میان می‌توان به کسانی همچون ابومحمد عبدالوهاب بن رواح
[۱۳] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
و ابومنصور ظافر بن طاهر بن سحیم اشاره نمود، که از شاگردان انصاری بوده و از وی روایت کرده‌اند.
[۱۴] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    

أزدی کتاب‌هایی تالیف کرده، که این آثار عبارت‌اند از:
• عمدة (عدّه) الکامل فی ضبط العوامل؛
[۱۵] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
[۱۶] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
[۱۷] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
• الدرو المکلّله فی الفرق بین الحروف المشکله در علم لغت.
[۱۸] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
[۱۹] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
[۲۰] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
[۲۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    


انصاری تاریخ دقیق وفاتش دانسته نیست، هرچند برخی آن را حدود ۵۶۵ (هجری قمری) نوشته‌اند.
[۲۲] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
[۲۳] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
[۲۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    

(دیگر منابع:
[۲۵] مقریزی، احمد بن علی، المقفی الكبیر، ج۸، ص۱۴۰.
)


۱. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۲. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۵. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۷. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۸. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۹. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۱۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۱۱. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۲. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۳. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۴. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۵. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۱۶. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۷. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۱۸. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۱۹. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۲۰. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۲۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۲۲. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۲۳. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۲۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۲۵. ↑ مقریزی، احمد بن علی، المقفی الكبیر، ج۸، ص۱۴۰.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن مکی انصاری»، ج۴، ص۲۸۸.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 565 (قمری) | شخصیت‌های قرن 6 (قمری) | مؤلفان قرن 6 (قمری) | محدثان مالکی قرن 6 (قمری) | نحویان مالکی قرن 6 (قمری)
جعبه ابزار