• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن مکی انصاری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن مکی انصاری (م. حدود ۵۶۵ هـ.ق) نحوی و محدث مالکی مذهب بود.
اطلاعات اندکی از زندگی وی در دست است.
از استادان او ابوعلی سند بن عنان و ابوطاهر سلفی بودند و شاگردانی چون عبدالوهاب بن رواح و ظافر بن طاهر از او روایت کرده‌اند.
آثار معروف ایشان شامل عُمدة الکامل فی ضبط العوامل و الدُرر المُکلّله فی الفرق بین الحروف المُشکله در علم لغت است.
او در حدود سال ۵۶۵ (هجری قمری) درگذشت.



محمد بن مکی بن محمد بن عبداللّه انصاری أزدی درباره وی اطلاعات چندانی در دست نیست.
حاجی خلیفه از وی به عنوان فردی نحوی یاد کرده و مالکی مذهبش خوانده است.


محمد از اساتیدی بهره برده است. چنان‌که سیوطی در شرح حال مختصری که از وی داده است، می‌نویسد: او از دایی‌اش ابوعلی سند بن عنان مالکی و ابوطاهر سلفی حدیث شنیده و روایاتی را نقل کرده است.



محمد بن مکی شاگردان و راویانی داشت که از آن میان می‌توان به کسانی همچون ابومحمد عبدالوهاب بن رواح و ابومنصور ظافر بن طاهر بن سحیم اشاره نمود، که از شاگردان انصاری بوده و از وی روایت کرده‌اند.

أزدی کتاب‌هایی تالیف کرده، که این آثار عبارت‌اند از:
• عمدة (عدّه) الکامل فی ضبط العوامل؛ • الدرو المکلّله فی الفرق بین الحروف المشکله در علم لغت.


انصاری تاریخ دقیق وفاتش دانسته نیست، هرچند برخی آن را حدود ۵۶۵ (هجری قمری) نوشته‌اند.
(دیگر منابع:
[۲۵] مقریزی، احمد بن علی، المقفی الكبیر، ج۸، ص۱۴۰.
)



۱. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۲. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۳. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۴. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۵. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۱۰. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۱۱. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۲. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۳. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۴. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۱۶. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاه، ج۱، ص۲۴۸.    
۱۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۱۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۱۹. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۲۰. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۲۱. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۲۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۴۹.    
۲۳. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۴۹.    
۲۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۹۶.    
۲۵. مقریزی، احمد بن علی، المقفی الكبیر، ج۸، ص۱۴۰.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن مکی انصاری»، ج۴، ص۲۸۸.






جعبه ابزار