محمد بن یحیی تمیمی قرطبی (مقالهدوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن یحیی تمیمی قرطبی (
۳۴۷–
۴۱۶ هـ.ق) محدث و فقیه
مالکی اهل
قرطبه بود.
وی پس از تحصیل در قرطبه، برای فراگیری
حدیث به
مکه سفر کرد و نزد استادان برجستهای مانند ابوبکر بن اسماعیل علوم دینی آموخت.
پس از بازگشت، به دلیل دانش گستردهاش قضاوت شهرهایی چون بجّانه، اشبیلیه و سرقسطه به او واگذار شد.
او آثاری نظیر
التعریف بمن ذکر فی الموطأو
الانباه و البشری فی تأویل الرؤیا نگاشت و وصیت کرد کتابش
الانباه علی اسماء الله همراه با او دفن شود.
ایشان در رمضان سال ۴۱۶ (هجری قمری) در سرقسطه درگذشت.
ابوعبداللّه محمد بن یحیی ابن احمد تمیمی قرطبی مشهور به
ابن حذاء اهل قرطبه بود و سال ۳۴۷ (هجری قمری) به دنیا آمد.
برای فراگیری حدیث بیشتر راهی سفر حج گردید و در آنجا اقامت گزید، زمانی که به قرطبه برمیگشت صاحب علم جَمْ، حدیث و فقه
مالکی بود.
قرطبی در قرطبه از محدثانی چون
احمد بن ثابت تَغْلبی،
ابوعیسی لیثی و
ابوبکر بن قوطیه حدیث شنید.
سپس برای فراگیری حدیث بیشتر راهی سفر حج گردید و در آنجا اقامت گزید و از محضر ابوبکر بن اسماعیل و
محمد بن یحیی دمیاطی بهرهمند گردید.
کسانی چون فرزندش،
ابوعمر بن عبداللّه لبر،
ابوعبداللّه خولانی و حاتم بن محمد از
ابوعبداللّه روایت کردهاند.
به
ابن حذاء قضاوت بجّانه و سپس
اشبیلیه و
سرقسطه در
اندلس به او محول شد و او تا زمان حیات خویش بر این مسند نشسته بود.
از
ابن یحیی آثاری به جا مانده که عبارتند از:
• التعریف بمن ذکر فی موطأ مالک بن انس من النساء و الرجال؛
• الخطب و الخطباء؛
• البشری فی تعبیر الرؤیا؛
• الابناء علی اسماء الله میباشد.
تمیمی در
رمضان سال ۴۱۶ (هجری قمری) در سرقسطه از دنیا رفت.
او وصیت کرد که هنگام مرگش کتاب معروف
الانباه علی اسماء الله را در بین پارچه و کفنش با او دفن کنند.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن یحیی تمیمی»، ج۳، ص۳۰۷.