• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمود بن حسین کاشغری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمود بن حسین کاشغری


محمود بن حسین کاشغری (درگذشته حدود ۴۹۵ هـ.ق) لغوی، ادیب و دانشمند برجسته ترک بود که اصالتاً اهل کاشغر بود و بعدها در بغداد اقامت داشت.
او به دلیل تألیف دیوان لغات‌ الترک شهرت یافت، اثری که در آن واژگان، ساختار زبانی و فرهنگ اقوام ترک را به عربی توضیح داده است.
این کتاب را به خلیفه عباسی المقتدی بأمرالله اهدا کرد و در آن به بررسی هجده حرف مورد استفاده در زبان ترکی پرداخت.
درباره تاریخ وفات او اختلاف نظر وجود دارد و برخی آن را ۴۶۶ (هجری قمری) و برخی حدود ۴۹۵ (هجری قمری) دانسته‌اند.


محمود بن حسین (حسن) بن محمد کاشغری بغدادی
[۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
[۲] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    
[۳] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
اهل کاشغر
[۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
[۵] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
و فردی فاضل
[۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
و لغوی بود.
[۷] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
[۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    


محمود بن حسین کتاب دیوان لغات الترک اثر اوست
[۹] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    
[۱۰] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
[۱۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
[۱۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
که آن را به المقتدی بامرا خلیفه عباسی اهدا کرد.
[۱۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
[۱۴] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    
[۱۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    

ایشان در این اثر خود که به زبان عربی است،
[۱۶] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    
آورده است که لغات ترکی از هجده حرف تشکیل می‌شوند و بعضی حروف در زبان ترکی به کار گرفته نمی‌شوند.
[۱۷] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    



کاشغری در تاریخ وفاتش اختلاف است، برخی آن را در سال ۴۶۶ (هجری قمری)
[۱۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
[۱۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
و برخی دیگر در حدود سال ۴۹۵ (هجری قمری) ذکر کرده‌اند.
[۲۰] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    

(دیگر منابع:
[۲۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
[۲۲] اعلمی حائری، محمدحسین، دایرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۷، ص۱۰.
)


۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
۲. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    
۳. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۵. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
۷. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۹. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    
۱۰. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۱۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۱۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
۱۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۱۴. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    
۱۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۱۶. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    
۱۷. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۸۰۸.    
۱۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۶۸.    
۱۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۲۰. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۰۲.    
۲۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۶۰.    
۲۲. ↑ اعلمی حائری، محمدحسین، دایرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۷، ص۱۰.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمود بن حسین کاشغری»، ج۳، ص۳۸۲.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 5 (قمری) | درگذشتگان سال 466 (قمری) | درگذشتگان سال 495 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | لغویان قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار